БРАХМАНИЗМ

БРАХМАНИ́ЗМ – инди калкындагы жергиликтүү сыйынуулардын индарий уруктарындагы веда динине ыӊгайлашуусунун натыйжасында жаралган индуизмдин калыптанышынын 2-баскычы (б. з. ч. 1-миӊ жылдык). Кудайлары: Брахма – дүйнөнү жаратуучу, Вишну ж-а бүлдүргүч Шива. Брахманизмдин негизин табияттын жандуу нерселери улам жаӊы түргө айланып, кайрадан тирилип турат деген түшүнүк түзөт. Жандын башка түргө өтүшү өткөн жашоодогу жакшылыктарына же күнөөсүнө жараша болгон. Эгер күнөөсүз болсо, коомдо жогорку даражадагылардын катарына кирген адамга, тескерисинче болсо, анда коомдун төмөнкү катмарындагыларга, ал гана эмес жан-жаныбарларга же өсүмдүккө айланган. Брахманизмде адамдын жүрүм-турумунуна баа берүүнүн критерийи – дхарманы (Брахма тарабынан ар бир варна үчүн белгиленген жашоо сыпаты) сактоо же тескерисинче бузуу эсептелген. Буддизмдин таасири менен б. з. 1-миӊ жылдыгында Брахманизм индуизмдин пайда болушуна негиз болгон.