ВЛАДИВОСТОК

ВЛАДИВОСТО́К – Россиядагы шаар. Приморье крайынын административдик борбору. Калкы 586,8 миң (2005). Ыраакы Чыгыштын илимий, маданий, экономикалык ири борбо­ру. Шаардын негизги бөлүгү Муравьёв-Амур жарым аралынын түштүк учунда жайгашып, Алтын Мүйүз бухтасы чулгайт. Ири жолдор тоому. Трансси­бирь магистралынын акыркы пункту. Деңиз порту (жылына 6,5 млн т жүк ташылат). Владивосток – Хабаровск автомагистралы, эл аралык аэропор­ту бар. Шаардык фуникулёр (аркан м-н тарты­луучу рельс жолу) 1962-жылдан иштейт. 1860-жылы негизделген; 1875-жылдан шаар. 1888–1920-жылдарда Приморье облусунун борбору. 1922-жылы 25-октябр­да Совет өкмөтү орногон. 1922–26-жылдарда Приморье губерниясынын, 1926–38-жылдарда Ыраакы Чыгыш, 1938- жылдан Приморье крайынын борбору. Шаар амфитеатр сымал жайгашып, көчөлөрү тепкич­тенип салынган. Бүркүт Уя (Орлиное Гнездо) дөбөсүндө телемунара, анын этегинде телебор­бор ж-а Радио үйү орношкон. Алтын Мүйүз бух­тасын жээктей шаардын тарыхый очогу жай­гашкан. Архитектура эстеликтеринен – Владивосток чеби, темир жол

Шаардын жалпы көрүнүшү.

вокзалы, Чыгыш институту (азыр техникалык университет), «Версаль» мейманканасы, Ыйык Павел люте­ран чиркөөсү, Сибирь флотилиясынын имара­ты ж. б. эстеликтер бар. Уссури булуңунун жээ­гинде, Емар бухтасында Бүткүл Россиялык балдар борбору – «Океан» уюшулган (1983). Россия ИАнын Ыраакы Чыгыш бөлүмү, 15 ЖОЖ (анын ичинде Ыраакы Чыгыш деңиз, медицина университеттери ж. б.), 38 китепкана (анын ичинде А. П. Чехов атындагы борбордук), музей­лер (Сухановдордун үй-музейи, Тынч океан фло­тунун аскер-тарыхы, деңиз музей-океанариум ж. б.), галереялар, театрлар, филармония, Тынч оке­ан симфониялык оркестри, цирк иштейт. Жыл сайын «Приморье жылдыздары» эларалык спорттук бал бийи, региондук театр, Бүткүл россиялык «Ыраакы Чыгыш жазы» классика­лык музыка фестивалдары өткөрүлүп турат.

Кеме куруу ж-а ремонттоо (ишканалары: «Владивосток кеме ремонттоо заводу», «Чыгыш Верфь»), балык («Дальрыба» – тоңдурулган ба­лык продукциясы, «Дальморепродукт Троу­лерс»), жеңил («Заря» – кийим-кечек ж. б.), ас­кер-деңиз ж-а граждандык флоттор үчүн радиоэлект­роника техникасы («Радиоприбор») өндүрүшү иштейт.

Ад.: Владивосток сегодня и завтра. Владивосток, 2000.