ВЭНЬ-У ХЭ

ВЭНЬ-У ХЭ – кытай документтеринде эскерил­ген кыргыз элчиси. Андагы маалыматтар боюнча, 843-жылы 6-айда (1–30-июль) кыргыз каганынын расмий элчиси Вэнь-у Хэ Кытайдын Тан династия­сынын (618–907) императору Уцзундун кабыл­доосунда болгон. Элчи кыргыз каганынын аты­нан кат тапшырган. Ага жооп кылып Кытай императору жазган катында 839-жылы кыргыздар тарабынан талкаланган уйгурлар Тан мамлеке­тинин түндүк-батыш аймактарын талап-тоноп жаткандыгын, ага каршы биргелешип күрөшүү­нү суранган. Бул кат «Юй сяцязсы кэхань шу» деп аталып, документтин мазмунунда тараптар­дын ийгиликтүү сүйлөшүүлөрү чагылдырылган. Элчини кытай документтеринде «генерал» деп жазганына караганда, ал кыргыздын көрүнүктүү аскер башчысы, өлкөдөгү таасирдүү инсандардын бири болгондугу божомолдонот. Бул элчилик императорго кыргыз каганынын атынан 100 жылкы, 10 жуп бүркүттү белек катары тартуу­лаган. Император катында генерал Вэнь-у Хэ же­тектеген элчиликке өтө ыраазы экендигин бил­дирген.

О. Каратаев.