ДЕТЕРГЕНТТЕР
ДЕТЕРГЕНТТЕР – тазалоочу заттардын аралашмасы. Анын курамындагы кирди жакшы кетирген негизги элемент – тензид. Детергенттерге, ошондой эле сууну жумшартып, тензиддин таасирин күчөтүүчү, агартуучу заттар, ферменттер ж. б. кирет. Аларды тиричиликте кеӊири (идиш-аяктарды, кездемелерди, автомобилдерди ж. б. жууганда) колдонгондуктан, Детергенттер таштанды сууларга кошулат. Айыл чарбада пестициддерди эмульгациялоо үчүн пайдаланылгандыктан, топурак кыртышына ж-а жер асты сууларга топтоло баштайт. Ал эми өнөр жайлуу шаарларда Детергенттерди колдонуудан агынды куурлар самын көбүгүнө толо баштайт. Ошондой эле Детергенттер жер астындагы сууларга да кошулуп кеткен учурлар болгон. Детергенттер балыктар, рак сымалдар ж-а моллюскалар үчүн да коркунуч туудурат. Айрым Детергенттер бузгуч касиеттерге ээ болуп, адамдын ден соолугуна терс таасирин тийгизет. Детергенттер өндүрүштө көп чыгарылып, тиричиликте кеӊири пайдаланылат. Тиричиликтеги, айрыкча балдар арасындагы көп кырсыктарга тазалоочу заттар себеп болот. Айрым өлкөлөрдө Детергенттер ж-а тазалоочу заттар жөнүндө атайын мыйзамдар кабыл алынып, экологиялык ж-а тиричиликтеги коопсуздук камсыз кылынат.
Т. Ниязов.