ДИНАМОМЕТР

ДИНАМО́МЕТР (гр. denamis – күч ж-а ...метр) – күч ченегич; күчтү же моментти өлчөгүч курал. Ал күч звеносунан (серпилгич элементтен) ж-а саноочу түзүлүштөн турат. Д. иштөө принциби б-ча мех. (пружиналуу же рычагдуу), гидравли­калык ж-а электрдик; арналышына жараша үлгү ж-а жумушчу болуп бөлүнөт. Үлгү Д. иштөөчү Д-ди текшерүүдө ж-а шкаласын градустарга бө­лүүдө, түрдүү материалдар м-н буюмдардын мех. касиеттерин сыноодо, ал эми иштөөчү Д. жал­пы ж-а атайын максат үчүн колдонулат. Жал­пы максаттагы Д. м-н трактор, сүйрөгүч, локо­мотив ж. б-дын тартуу күчү өлчөнөт. Атайын максаттагы Д. аба ж-а гидравликалык винттер­дин тартуу күчүн, толгоо учурун, токтотуучу ж-а кесүүчү күчтөрдү өлчөөдө пайдаланылат. Күчтүн өлчөмүн жаза турган түзүлүшү бар Д. – динамограф, ал эми санды же көрсөткүч түзү­лүшү бар Д. жумуш өлчөгүч деп аталат. Дефор­мацияны электр сигналына өзгөртүүчү билдир­гичтен ж-а сигналды күчөтүп жаза турган при­бордон түзүлгөн электрдик Д. иш жүзүндө көп колдонулат. Мед. Д. адамдын ар түрдүү булчуң күчтөрүн өлчөйт.