ДОЗИМЕТРИЯ

ДОЗИМЕ́ТРИ́Я (доза ж-а ...метрия) – колдон­мо ядро физикасынын бөлүмү. Д-да иондошту­руу, нурлануунун жандуу же жансыз нерсеге тий­гизген таасири изилденет ж-а аны мүнөздөөчү физ. чоңдукту өлчөөнүн жолдору каралат. Д. иондоштуруучу нурлануунун зыяндуу таасири­нен адамды сактоо, б. а. радиациялык нурла­нуунун дозасын өлчөө зарылдыгынан келип чыккан. Д-нын негизги сандык критерийи – рентген бирдиги м-н ченелүүчү ж-а абанын ион­дошуу чоңдугу б-ча аныкталуучу экспозиция­лык доза. Радиация эффекттери ж-а чөйрө бө­лүкчөлөрүнүн иондоштурулушу нурлануунун жутулган энергиясына көз каранды. Радиация­нын ар кандай түрүн, дозасын ж-а заттар ка­был алган энергиянын бөлүнүшүн м и к р о д о­з и м е т р и я изилдейт. Д-нын өнүгүшү физ., хим. ж-а радиобиол. изилдөөлөрдө, радиация­лык технологияда ж-а айлана-чөйрөнү коргоо­до чоң мааниге ээ.

Ад.: Иванов В. И. Курс дозиметрии. 2-е изд. М., 1970.