ЖАСАЛМА РАДИОАКТИВДҮҮЛҮК

ЖАСАЛМА РАДИОАКТИВДҮҮЛҮК – туруктуу (стабилдүү) ядронун ядролук реакциянын на­тыйжасында реактивдүү ядрого айлануу кубулушу. Мисалы, Na²³ изотобу нейтрон (n¹) м-н реакцияга кирет:1 23 24 24 гуч м-н сордурулуп, түтүк – канюла аркылуу цияга кирет: ₀n +₁₁Na → ₁₁Na . ₁₁Na β – радио- Ж. к. а. аппаратынын оксигенаторунан өткөндө, активдүү изотобу пайда болот. Бул изотоп терс 24 кычкылтек м-н байытылып, оорулуунун дене- β-бөлүкчөсүн чыгарып магнийдин ₁₂Mg ста- сине кайра келет. Ж. к. а. аппараты оорулуу­билдүү изотобуна айланат: ₁₁Na → e⁰+ Mg²⁴. Ушундай эле ядролук реакцияларды α-бөлүк­чөлөрү ж-а протондор м-н жүргүзүүгө болот. Алынган жасалма радиоактивдүү ядролор α, β, γ радиоактивдүүлүктөргө ээ болот. Жасалма радиоактивдүүлүктүн закон ченемдүүлүктөрү табигый радиоактивдүүлүк за­кондору м-н дал келет. Жасалма радиоактивдүүлүктү 1934-жылы И. Жо­лио-Кюри ж-а Ф. Жолио-Кюри ачкан.