ЗАНБИ-АРТ
ЗАНБИ-АРТ – Кыргыз Ала-Тоосунда жайгашып, Чүй өрөөнү м-н Борб. Теңир-Тоону байланыштырып турган ашуунун о. кылымдардагы аталышы. З.-А. ж-дө алгачкы маалымат Махмуд Кашгаринин «Дивану лугат – ит-түрк» (Түрк тилдеринин сөз жыйнагы») деген эмгегинде эскерилген. Ал б-ча З. Кочңор-Башы м-н Баласагун ш-нын ортосундагы ашуу деп түшүнүүгө болот. Сөздүктө «занби» деген сөз чегиртке, «кочңар» болсо кочкор (мал) экенин ж-а Кочңар- Башы деген шаар болгону эскерилет. «Кочңар- Башыны» (А. Н. Бернштам б-ча «Кочингарбаши») белгилүү адис В. Минорский «Кочкарбаши» деп окууну сунуш кылган. В. В. Бартольд З.-А-ты азыркы Шамшы ашуусу м-н салыштырган. О. кылымда З.-А. Улуу Жибек жолунун өтө маанилүү бөлүгү болуп саналганы көрүнүп турат. Аны м-н Чүйдөн Кочкорго, андан ары Ат-Башы аркылуу Торугартты ашып, Кашкарга жетүүгө мүмкүнчүлүк болгон.
Ад.: Чоротегин Т. К. Махмуд Кашгари (Барскани)
жана анын «Дивану лугат – ит-түрк» сөз жыйнагы (1072–1077). Б., 1997.
Т. Асанов.