ИЙИК

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ИЙИК – 1) жүн, кебез, жибек, ар кандай була­дан жип ийрүүгө ылайыкталган курал. Сабы кур­гатылган табылгы же талдан бир жагы ичке­рээк жасалып, уз. 30–35 см, жоондугу 7–10 мм

болот. И-тин ба­шы таштан, кор­гошундан жалпак же тегерек жаса­лат да, ортосу кө­зөлүп, саптын жоо­нурак учуна бе­кем кийгизилет. Сапт ын жогору учу (буйласы) кө­зөлүп, ага ичке чий ө т кө рүл өт . Жипти керегине ылайыктап ичке, жоон кылып ий­ришкен. Ийрил­ген жип И. баштын астына түрүлө берип, муш­тумдай болгондо, саптын ичке жагынан чыга­рылат. Ал бир баш алмай жип деп аталган; 2) текстиль ө. ж-нда жипти ийрүүчү, челдөөчү, чый­ратуучу машиналардын жиптерди түрмөккө, чы­гырыкка түрүүгө ылайыкталган негизги тети­ги. И-түү машина 18-к-дын 2-жарымында кол­донула баштаган. Табигый (пахта, жүн, зыгыр ж. б.) ж-а хим. булалар үчүн колдонулуучу И-тер болот. Өндүрүштө килем, аркан, көтөрмө ж. б. жасоо үчүн жоон жипти экиден чый­ратуучу И. колдонулат. Бул И. жөнөкөйлөрүнө караганда эки эсе өндүрүмдүү, бирок түзүлүшү татаал.