КААЛОО

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

КААЛОО п с и х о л о г и я д а – белгилүү даражада баамдалган түшүнүк м-н мүнөздөлгөн кандайдыр бир кыймыл-аракетти жасоого ум­тулууну баштан өткөрүү. Ошол иштин жүзөгө ашырылышы К-нун канааттандырылышы ка­тары кабыл алынат. К. көбүнчө бир нерсеге эмо­циялуу умтулуу деген мааниде колдонулат. Бул мааниде алып караганда К-нун эмоция, сезим, аффекттер м-н байланышы бар. Этика, социал­дык психология К-ну социалдык нормалар ж-а баалуулуктар м-н шартталган нерсе катары ка­райт. Бул мааниде К. кандайдыр бир максатка, тилекке, идеалга жетүүнүн түрткүсү сыңары түшүндүрүлөт. К. – адамдын жүрүм-турумуна ж-а иш-аракетине түрткү берүүчү психикалык абал. Ошондуктан К. психологияда иш-аракет­тин объектисине кызыгуу (эмоциялык жак) же умтулуу (баалуулук жак) гана эмес, ошол иш­аракетти ишке ашырууну эңсөө катары да сы­патталат. Мында эңсөө адамдын эркинин (к. Эрк) көрүнүшү катары түшүндүрүлөт. К-нун өнүгүшү К-нун предмети, аны канааттандыруу жолу ж-а шарты К-нун өзүнүн туруктуулугу, узакты­гы м-н аныкталат. Ушуга байланыштуу К. ат­карыла турган, реалдуу эмес, карама-каршы, акыл-эске сыйбас, максаттык ж. б. болуп бөлү­нөт. К. кызыкчылык ж-а ишеним сыяктуу эле адамдын өз иш-аракетине аң-сезимдүү мамиле­син билдирет.