БАЙЫРКЫ ГЕРМАНДАР
БАЙЫРКЫ ГЕРМАНДАР - инди-европалык тилде сүйлөгөн ири уруулар тобу; б. з. ч. 1-кылым ченде Рейн м-н Висланын, Дунай м-н Балтика, Түндүк деңиздин ж-а Түштүк Скандинавиянын аралыгын мекендеген. Б. з. ч. 1-кылымда Байыркы германдар отурукташууга өтүп, уруулук жамаат болуп жашап, жерди менчиктебестен, чогуу иштешкен. Б. з. 1-кылымынын аягында аларда социалдык жиктелүү башталган. Уруу союздары түзүлүп, колунда байлык топтолгон уруу башчылары, айрымдарында король бийлиги болгон. Королду уруунун эркин мүчөлөрү шайлашкан ж-а анын бийлигин эл чогулушу м-н аксакалдар кеңеши чектей алган. 2-3-кылымдарда өндүргүч күчтөрдүн өнүгүшү уруучулук түзүлүштүн акырындап бузулушуна алып келген. Эл чогулушунун мааниси төмөндөп, мамлекеттик бийликтин белгилери пайда болгон. Бул процессти Байыркы германдардын Рим империясы м-н болгон тыгыз байланышы да тездеткен. 4-6-кылымдарда алар Элдердин Улуу көчүндө маанилүү роль ойногон. Батыш Рим империясынын бир топ жерин басып алышкан ж-а анын натыйжасында ал аймакта вестготтордун, вандалдардын, остготтордун, бургундардын, франктардын, лангобарддардын королдуктары түзүлгөн. Герман уруулары азыркы кездеги батыш европалык элдердин (немец, швед, даниялыктардын ж. б.) калыптанышына негиз болгон. Европанын көп эли герман тилдеринде сүйлөгөн. Б. з. 1-кылымында эле Байыркы германдардын өз жазуусу болгон.