ГОМИНЬДАН

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ГОМИНЬДА́Н (кытайча – улуттук партия) – Кытайдагы саясий партия; Президент Юань Шикайдын бийлигин чектөө, Кытай Республикасын чыӊдоо максатында 1912-жылы Сунь Ятсен тарабынан негизделген. 1913-жылы Юань Шикайдын согуштук диктатурасы орногондон кийин, Гоминдандын иштөөсүнө тыюу салынган. 1921-жылы түзүлгөн Кытай компартиясы (ККП) менен бириккен. 1931- жылдан Чан Кайши жетектеген Гоминьдан Кытайдын башкаруучу партиясына айланган. 1927-жылы Чан Кайшинин тарапкерлери Чыгыш жана Батыш, андан кийин Борбордук Кытайда төӊкөрүш жасап, Кытай компартиясы түзгөн революциялык базаларга 5 жолу жортуул уюштурган. 1946-жылы Кытай компартиясы башкарган куралдуу күчтөрдү жок кылуу үчүн башталган граждандык согуш Гоминьдандын жеӊилиши менен аяктаган. 1949-жылы 1-октябрда Кытай Эл Республикасы түзүлгөндүгү жарыялангандан кийин, Чан Кайшинин тарапкерлери Америка куралдуу күчүнүн жардамы менен Тайвань аралына өтүп, Гоминьдан башкаруучу партияга айланган.

Гоминьдандын идеологу жана уюштуруучусу доктор Сунь Ятсен (1866–1925).
1925-жылы Чан Кайши Гоминьдандын лидери болуп калган.
Улуттук-революциялык армия.