ДЕ БРОЙЛЬ ТОЛКУНУ барагынын баштапкы кодун көрүү

'''ДЕ БРО&#769;ЙЛЬ ТОЛКУНУ''' – микробөлүкчөлөр м-н байланышкан ж-а алардын кванттык та&shy;биятын чагылдырган толкун. 1924-ж. фр. фи&shy;зик Л. де Бройль мурда далилденген ''фотондор&shy;дун'' корпускулалык-толкундук касиетине баш&shy;ка микробөлүкчөлөр да (электрон, протон, ме&shy;зондор ж. б.) ээ болот деген гипотезаны бирин&shy;чи айткан. О. эле, микробөлчөктөрдүн толкун&shy;дук ж-а корпускулалык касиеттери арасында&shy;гы сандык катыштар фотондордукундай деп бо&shy;жомолдогон. Бөлүкчө энергияга (ε) ж-а импуль&shy;ска (''p'') ээ болсо, анда ал бөлүкчө м-н жыштыгы v=ε/''h'' ж-а уз. λ=''h/p'' болгон толкун байланыш&shy;кан, мында ''h~''6 · 10<sup>–27 </sup>''эрг ·c'' – Планк туруктуу&shy;лугу. Мындай толкун д. Б. т. деп аталат, анын уз. λ=''h/m'', мында ''m'' – бөлүкчөнүн массасы, υ – ылдамдыгы. Бөлүкчөнүн массасы ж-а ылдам&shy;дыгы канчалык кичине болсо, бул толкундун узундугу ошончолук чоӊ болот. Мис., 1 ''м/с'' ыл&shy;дамдыкта кыймылдап келе жаткан массасы 1 ''г'' бөлүкчө толкун уз. λ≈10<sup>–18</sup>C га барабар толкунга туура келет. Бирок иш жүзүндө мындай толкун&shy;ду байкоо мүмкүн эмес. Де Бройль божомолун 1927-ж. амер. физиктер К. Дэвиссон м-н Л. Жер&shy;мер далилдеген. Азыркы мезгилде д. Б. т. инж. иштерде кеӊири колдонулат. [[Category: 3-том, 5-85 бб]]