ЖЫЛДЫРУУ барагынын баштапкы кодун көрүү

<b type='title'>ЖЫЛДЫРУУ</b> – геом. өзгөртүүнүн бир түрү; те&shy;гиздикти (евклид мейкиндигин) каалагандай эки
чекитинин арасындагы аралык сакталгандай
геом. өзгөртүү. Ж-да тегиздиктеги (мейкиндик&shy;теги) <i>F</i> фигурасы ошол эле тегиздиктеги (мей&shy;киндиктеги) <i>F</i>’ фигурасына өзгөртүлөт (<i>F=F</i>’). Геометриядагы Ж. түшүнүгү мех. кыймыл түшү&shy;нүгүнөн айырмаланат. Мех. кыймыл – убакыт&shy;ка көз каранды болгон үзгүлтүксүз процесс, ал эми геом. Ж-да фигуранын баштапкы ж-а акыр&shy;кы абалындагы процесс каралат. Тегиздиктеги окко карата <i>симметрия, параллель которуу</i>, че&shy;киттин айланасында буруу, борб. симметрия Ж. болот, анткени бул геом. өзгөртүүлөрдүн ар биринде эки чекиттин аралыгы өзгөрбөйт. Ж. те&shy;гиздиктин багытын өзгөртпөсө 1-түрдөгү Ж. (па&shy;раллель которуу, буруу ж-а борб. симметрия), ал эми багытын карама-каршыга өзгөртсө 2-түр&shy;дөгү Ж. (окко карата симметрия) деп аталат. Эки Ж-нун композициясы (көбөйтүндүсү, удаа&shy;лаш аткарылышы) кайрадан Ж. болот. Ж-лар&shy;дын композициясы ассоциация законуна баш ийет. Берилген Ж-га тескери Ж-ну дайыма та&shy;бууга болот. Ар кандай кесинди өзүнө өзү бара&shy;бар, б. а. өзүнө өзү өзгөртүлөт деп эсептелет. Бул учурда теңдеш Ж. алынат. Демек Ж-лардын көптүгү группаны түзөт.
<br>Ад: <i>Яглом И. М.</i> Геометрические преобразования. Т. 1–2. М., 1955–56; <i>Моденов П. С., Пархоменко А. С.</i> Геометрические преобразования. М., 1961; <i>Айыл&shy;чиев А.</i> Геометриялык өзгөртүүлөр. Ф., 1975. [[Категория:3-том, 327-448 бб]]