ГИПЕРБОЛА (жалпак ийри сызык) барагынын баштапкы кодун көрүү

'''ГИПЕ&#769;РБОЛА ''' (гр. hурerbolе – ашыкча, артыкча) – тегерек конусту анын эки түзүүчүсүнө параллель тегиздик м-н кескенде пайда болгон жалпак ийри сызык. Мында ал тегиздик конустун чокусу аркылуу өтпөйт. Г. – фокус деп аталган ''F''<sub>1</sub>(–''c'', 0) ж-а ''F''<sub>2</sub>(''c'', 0) (фокустар) чекиттерине чейинки, ''r''<sub>1</sub>=''F''<sub>1</sub>''M'' ж-а ''r''<sub>2</sub>=''F''<sub>2</sub>''M'' аралыктарынын айырмасы ''r''<sub>1</sub> ''r''<sub>2</sub> 2''а'' 􀀐􀀠<2c турактуу болгон тегиздиктеги ''М'' чекиттердин көптүгү. ''F''<sub>1</sub>''F''<sub>2</sub> кесиндисинин ортосу ''О'' (фокустук аралык) Г-нын бор- 
<br/>
[[File:ГИПЕРБОЛА 133.png | thumb | none]]
бору деп аталат. Г.– борб. экинчи тартиптеги сызык. Ал башка ''Ox'' ж-а ''Oy'' чыныгы же фокалдык ж-а жалган (мнимый) окторго карата симметриялуу болгон эки чексиз тармактан турат. Г-нын чыныгы ок м-н кесилишкен ''А'' ж-а ''В'' чекиттери Г-нын чокулары. 
<br/>Г. эки ''асимптотага'' ээ: ''у=вх/а''. Асимптоталардын арасындагы 􀁄бурчу Г-нын эксцентриситетине ''е=с/а''>1 көз каранды. Чыныгы окко перпендикуляр болгон ''d''<sub>1</sub> ж-а ''d''<sub>2</sub> түз сызыктары Г-нын директрисалары деп аталат. ''a=b'' болгон учурда Г. теӊ капталдуу Г. деп аталат. Г-нын диаметри – хордалардын ортосу аркылуу өтүүчү түз сызык. «Г.» терминин Аполлон Пергский (болжол м-н б. з. ч. 200-ж.) киргизген. Ад.: ''Ильин В. А., Позняк Э. Г''. Аналитическая геометрия. М., 1988.
[[Category: 2-том]]