БЕЛ-САЗ АРХЕОЛОГИЯЛЫК ЭСТЕЛИГИ барагынын баштапкы кодун көрүү

'''БЕЛ-САЗ АРХЕОЛОГИЯЛЫК ЭСТЕЛИГИ''' – биздин заманга чейинки 1-миң жылдыктан ошол кылымдардын аягына чейин&shy;ки мезгилге таандык көрүстөндөр. Кочкор районун&shy;дагы Кара-Суу жана Кара-Саз айылдарынын түштүк тарабындагы дөбөдө жайгашкан. Булардын ичи&shy;нен «муруттуу» деп аталган көрүстөндөр өзгөчө мааниге ээ. Көрүстөндүн күн чыгыш тарабында уй мүйүз сымал атайын тизилген таштардын негизинде аталган. Мындай эстеликтер Казак&shy;стандын борборунда, түштүгүндө кеңири бел&shy;гилүү. Байыркы түрк доорундагы көрүстөндөрдүн басымдуу көпчүлүгүндө маркумдун жанына мин&shy;ген атынын кошо көмүлгөн учурлары арбын. Алардын көпчүлүгү мурда эле казылып, буюм&shy;-тайымы уурдалган. Археологиялык казуу учурунда бай&shy;ыркы түрк дооруна мүнөздүү темир үзөңгүлөр табылып, калыбына келтирилген. Ал эми XI–XIV кылымдарга таандык көрүстөндөрдө аттын ордуна маркумдун бут жагына ат жабдыктары жай&shy;гаштырылган. Маркумдун жаш өзгөчөлүгүнө, жынысына жараша буюмдар кошо көмүлгөн. Мисалы, аялдын жанына чоң темир кайчы коюл&shy;са, коңшу көрүстөндөгү кыздын жанынан ки&shy;чине кайчы табылган (ошондой эле кыздын баш жа&shy;гында жана эки колунда 3 жез тыйын болгон). Ар бир маркумдун баш жагына койдун жото жилиги (чүкөлүү жилик) коюлган. Салтка ай&shy;ланган мындай жөрөлгө маркум болгон адамга тиги дүйнөдө күч берүүчү ишеним менен байланыштырылат. 1990-жылы археолог К. Ш. Табалдиев, 2002-жылы М. И. Москалев жана О. А. Солтобаев тарабынан изилденген.<p align='right'>''К. Табалдиев.'' </p>[[Category: 2-том, 146-225 бб]]