ЕРЕНАК БЕК барагынын баштапкы кодун көрүү

'''ЕРЕНАК БЕК''' , Я р н а к, Я р а н а к, Е р е&shy;н я к – ''Сибирь кыргыздарынын'' башчысы (1660– 87-ж.). Алтысар беги Ишей-Мергендин уулу, Номчи-бектин небереси. Улуу агасы Айкан Юрукту аманат туткун катары Москва ш-нан билим алып, Иван деген ат м-н чокундурулуп, кийин Красноярскиге келип, Е. б-ке каршы бир нече жолу аскердик жүрүш уюштурган. Е. б. бы&shy;тыранды болгон кыргыз улустарын ж-а кыш&shy;тым аймактарын «Кыргыз өлкөсү», «Кыргыз жери» этностук-саясий бирикмесине айланткан. 20 жылдан ашуун Красноярск, Кузнецк, Томск, Енисей ж. б. орус кыш-на коркунуч туудуруп турган. Анын бардык аракети Түш. Сибирдеги
«Кыргыз өлкөсүн» сактап турууга жумшалып, тышкы саясатында Жуӊгарияга ыктап, Россия&shy;га каршы болгон. Сеӊге-Тайша м-н Е. б-тин Красноярскиге жасаган чабуулу учурунда (1667) казак-орустардын 375 кишиден турган аскер бөлүгү оор жоготууга учураган Кыргыз жеринин ортосу болгон Абакан д. Енисейге куйган жер&shy;деги Тагар а-ндагы красноярдык казак-орустар салышкан чыӊдоону 1675-ж. курчоого алып,
өрттөп жиберет. 17-к-дын 2-жарымында Цин
империясы моӊгол хандыктарын баш ийдирип, аларды жуӊгарларга (калмактарга) каршы ту&shy;курганда, ''Галдан Бошокту-хан'' 1687-ж. Кыр&shy;гыз өлкөсүнөн жардамга аскер чакырат. Жар&shy;дамга келген Е. б. 600дөн ашуун адамы м-н Ал&shy;тайдагы Чулушман д-нын жогорку агымына жакын моӊголдор койгон буктурмага туш кел&shy;ген. Беттешүү учурунда Е. б. ж-а анын 300дөн ашуун жоокери м-н Алтыр улусунан 150 адам курман болот. 1688-ж. Алтай жүрүшүнө катыш&shy;кан Кызылдын жасоолу Откул моӊголдор м-н беттешүүдөн кийин кыргыз жерине 30дай гана адам кайтып келгенин орус бийлигине бил&shy;дирген. 

Ад.: ''Жумагулов Ч.'' Эпиграфика Киргизии. Вып. 1. Ф. 1963; ''Бутанаев В. Я., Бутанаева И. И.'' Хакасский исторический фольклор. Абакан, 2001; ''Бутанаев В. Я., Худяков Ю. С.'' История енисейских кыргызов.


Абакан, 2000; ''Бутанаев В. Я.'' Этническая культура хакасов. Абакан, 1998. ''О. Каратаев.'' [[Категория:3-том, 172-214 бб]]