ЖЕТИМ-БЕЛ КЫРКА ТООСУ барагынын баштапкы кодун көрүү

<b type='title'>ЖЕТИМ-БЕЛ КЫРКА ТООСУ</b> Ички Теңир-Тоо&shy;до. Чоң ж-а Кичи Нарын сууларынын алапта&shy;рын бөлүп, чыгыштан (Ара-Бел суусунун име-



[[File:ЖЕТИМ-БЕЛ КЫРКА ТООСУ15.png | thumb | none]]
рилген жеринен) батышты карай (Ай-Көл ашуу&shy;суна чейин) созулуп жаткан мегантиклиналь. Уз. 102 <i>км</i>, туурасы 12 <i>км</i>. Орт. бийикт. 4170 <i>м</i>, эң бийик жери 4627 <i>м (Сөөк чокусу</i>). Чыгыш бөлүгү Сөөк деп аталат. Чыгышындагы Ара-Бел ж-а Жогорку Нарын өрөөндөрүнөн салыштыр&shy;малуу 600–1000 <i>м</i>, батышындагы Буркан ж-а Арчалы өрөөндөрүнөн 1000–1200 <i>м</i> көтөрүңкү. Тоо бир кылка, оркойгон чокулар жок. Каптал&shy;дары тик ж-а кыска, тепши сымал өрөөндөр м-н терең тилмеленген; өрөөндөрдүн төрлөрүн мөңгү ээлеп, касаба жабык төрлөр м-н бүтөт. Байыркы муз каптоонун издери (байыркы түздүктөр, тепши сымал өрөөндөр, мөңгү таш&shy;тар ж. б.) көп кездешет. Ашуулары (мөңгүнүн таасиринен пайда болгон): Жетим-Бел (3993 <i>м</i>), Сөөк (4022 <i>м</i>), Сары-Төр (4050 <i>м</i>), Кызыл-Суу (3975 <i>м</i>). Негизинен жогорку протерозойдун гра&shy;нит, гранит-диорит, филлит, кумдук, алевро&shy;лит, Сөөк тоосу мраморлошкон, доломиттешкен кристаллдык акиташ тегинен, графиттешкен филлит тектеринен түзүлгөн. Аталган тектердин байыркы катмарлары неоген-төртүнчүлүк мезгил&shy;деринде жогору көтөрүлүп, бийик тоолуу рельеф пайда болгон. Тоо мөңгүлүү, алардын жалпы аянты 84,6 <i>км</i><sup>2 </sup>(чыгышты карай мөңгүнүн аян&shy;ты кеңий баштайт). Тоонун түш. капталына (3200–3600 <i>м</i>) жарым чөл,
кургак талаа (3300–3900 <i>м</i>), альп талаасы (3800–4000 <i>м</i>), 4000 <i>м</i>ден жогору гляциал&shy;дык-нивалдык; түн. капта&shy;л ына шал баал уу т алаа (3700–3900 <i>м</i>), субнивал&shy;дык (3600–3800 <i>м</i>), 4000 <i>м&shy;д</i>ен жогору гляциалдык&shy;нивалдык ландшафт ал&shy;кактары мүнөздүү. [[Категория:3-том, 327-448 бб]]