ИЙАБАКУ барагынын баштапкы кодун көрүү

<b type='title'>ИЙАБАКУ</b> – о. кылымдарда Борб. Азияда жа&shy;шаган түрк уруусу. <i>Гардизинин</i> фарсча «Зайн ал-ахбар» («Кабарларды көркөм сүрөттөө») де&shy;ген эмгегинде Й-лар ж-а халлухтардын байла&shy;нышы ж-дө санжырада түрк аскер башчысынын нөкөрү кылмыш кылып, жазадан коркуп, то&shy;гуз огуздар өлкөсүнө качып келгени айтылат. Бул жерден, ага «Ябагу» деген ат ыйгарылып, тогуз огуздар ээлигинде жашаган халлухтарга аскер башчы болуп шайланган. Ушундан соң, бул уруулук бирикме «ябаку-халлух» аталып калат. Махмуд Кашгари б-ча И-лардын өз ал&shy;дынча тили болуп, түрк тилин да дурус билиш&shy;кен. Алар печенек, кыпчак, басмыл, кай, та&shy;тар, кыргыздар м-н бирдикте Византиядан Кы&shy;тайга (Чын) чейинки аймактарда жайгашкан. О. эле Кашкар тоолорунан башталып, Фергана&shy;нын ортосунан Өзгөндү карай аккан дарыя Ийабаку-Сувы деп аталган ж-а кыргыз ийаба&shy;ку ж-а кыпчак уруулары темирди өзгөчө аздек&shy;теп, аны ортого коюп, шерт (ант) беришери ай&shy;тылган. И-лар Караханиддерге каршы согуштар&shy;га да катышкан.


Ад.: <i>Чоротегин</i> Т. К. Махмуд Кашгари (Барскани)
жана анын «Дивану лугати ит-түрк» сөз жыйнагы (1072–1077). Б., 1997; Материалы по истории кыргызов и Кыргызстана, Т. 1. Б., 2000.
[[Категория:3-том, 449-543 бб]]