Колдонуучу:Тест макаласы барагынын баштапкы кодун көрүү

'''БИОЛОГИЯЛЫК ТАЗАЛОО''' – тиричиликтен ж-а
өндүрүштөн чыккан булганч сууларды тазалоо ыкмасы. Булганч орг. заттарды (эриген ж-а эри&shy;беген) биохим. жактан бөлүп ажыратуучу (ми&shy;нералга айландыруучу) микроорганизмдердин иш-аракетинин негизинде жүрөт. Бул заттар микроорганизмдердин (бактериялардын) жашоо&shy;тиричилиги үчүн керектүү азык ж-а энергия була&shy;гы. Микроорганизмдердин демалуу процессинде орг. заттар кычкылданып, алардын тиричили&shy;гине керектүү энергия бөлүнүп чыгат. Бул энер&shy;гиянын бир бөлүгү клетка заттарын синтездөөгө,
б. а. бактериялардын, кыймылдуу чөгүндүлөр&shy;дүн ж-а тазалоочу курулмалардагы суу бетин&shy;деги организмдердин санынын көбөйүшүнө жум&shy;шалат. Булганч суулардагы орг. бирикмелерди минералга айландырууда бактериялар катышат. Алар кычкылтекти пайдалануусуна жараша 2 топко бөлүнөт: ''аэробдор'' (демалганда сууда эри&shy;ген кычкылтекти пайдалануучу) ж-а ''анаэроб&shy;дор'' (эркин кычкылтек болбогон шартта жашо&shy;очу). Булганч сууларда эриген орг. заттардан тышкары, калкып жүргөн заттар, чайырлар, майлар кездешет. Б. т-нун алдында тор, кум&shy;тоскучтар, тундургучтар аркылуу ал заттардан сууну арылтуу зарыл. Аэробдуу Б. т. сугат жер&shy;лерде, чыпкалоочу талааларда, биол. көлмө&shy;лөрдө, аэротенктерде, аэрочыпкаларда жүргүзү&shy;лөт. Мындай шарттарда микроорганизмдердин жашоо тиричилиги жогору болот. Анаэробдуу тазалоодо метатенктер (жасалма чөйрө) колдо&shy;нулат. Тазалоочу курулмалар суунун булгануу мүнөзүнө, өлчөмүнө, жерг. шарттарга, суунун тазалык сапаттарына ж. б. жараша тандалып алынат. Толук тазалоонун натыйжасында био&shy;хим. жактан кычкылдануучу орг. заттар сууда дээрлик калбайт. Натыйжада суунун бактерия&shy;лык булгануусу төмөндөп, тунуктуулугу артат. Микроорганизмдердин жашоо-тиричилиги үчүн жетиштүү сандагы биол. элементтери (азот, фос&shy;фор, калий) бар булганч суулар Б. т-дон өткөрү&shy;лөт. Б. т-нун алдында айрым учурларда бул&shy;ганч сууларга биогендик элементтер туздардын эритмеси түрүндө кошулат.

Ад.: Канализация / Под. ред. А. И. Жукова. 4 изд. М., 1969.	

<p align='right'>''Э. Ахматбекова.'' </p>