ЖЫГАЧ АРХИТЕКТУРАСЫ
ЖЫГАЧ АРХИТЕКТУРАСЫ – архитектуранын жыгачтан имарат куруу тармагы; ал ж ыг а ч т ы н түрдүү касиетинен жана куруу ыкмасынан келип чыккан өзгөчөлүктөргө ээ. Жыгач бекем, жеңил жана иштетүүгө ыңгайлуу болгондуктан, ал жакшы курулуш материалы болуп саналат. Жыгач архитектурасы – курулуш иштеринин байыркы түрлөрүнүн бири. Жыгач курулушу 2 конструкциялуу системада: көтөрмө (ичинде топурак, кум-таш жана башкалар түшүп кетпегендей кылып жыгачтан
жасалган 4 бурчтуу курулуш) жана кереге түрүндө өнүккөн. Керегелүүсү нечен кылымдан бери өзгөрүүсүз колдонулуп келет. Мурда көп элдерде (айрыкча оруста) жыгачтан шаар, кыштактар салынган. Жыгач өрткө жана узак убакытка туруштук бере албагандыктан, жыгач архитектурасынын байыркы эстеликтери жок болуп кеткен. Негизинен XVII–XIX жана бир аз XII–XVI кылымдардагы курулуштар сакталган. Жыгач архитектурасы шаарлардын калыптанышында зор роль ойногон. Байыркы жыгач курулуштар адабий маалыматтар боюнча гана белгилүү. Көтөрмө тутумдуу турак жайлар Россия, Беларуссия, Украина, Балтика бою, Польша, Румыния, Финляндия жана башка өлкөлөрдө көп кездешет. Чарба курулуштарын (кампа, тегирмен, көпүрө, мончо) жана башкаларды курууда калк арасынан чыккан чеберлердин өнөрү кеңири таралган.
Ад.: Всеобщая история архитектуры. Т. 4–9. М., 1966–71; Лисенко Л. М. Дерево в архитектуре. М., 1984.