ВАН-ДЕР-ВААЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
2-tom>KadyrM
No edit summary
 
No edit summary
 
(5 intermediate revisions by 3 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''ВАН-ДЕР-В&#769;ААЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ''' – реалдык газдын биринчи абал теӊдемелеринин бири. 1873-ж. ''Ваальс'' сунуш кылган. ''V''-көлөмгө ж-а ''р'' басымга ээ, ''Т'' темп-радагы бир моль реалдык газдын абал тендемеси төмөнкүдөй: (''р+а/V''<sup>2</sup>)(''V–b)=RT'', мында ''R'' – универсалдык газ турактуулугу, ''а'' ж-а ''b –'' турактуу чоӊдуктар, ''b –'' өлчөмдөгү газдын молекулаларынын ээлеген көлөмдөрүнүн суммасына барабар чоӊдук. ''а/V''<sup>2</sup><sup> </sup>молекулалардын өз ара тартышуулары м-н шартталган газдын ички басымы. Бул басым когезиялык (байланышкан, чиркелишкен) деп да аталат. Ички мол. басымдын ''(а/V''<sup>2</sup>) сан мааниси заттын агрегаттык абалына көз каранды В.-д.-В. т. жогорку темп-рада ж-а төмөнкү басымда реалдык газдын касиеттерин сандык жактан болжолдуу, ал эми жогорку басымдагы газды, газдын суюктукка өтүшүн ж-а кризис абалды сапаттык жактан мүнөздөйт. Темп-ранын жогорулашы ж-а басымдын азайышы м-н В.-д.-В. т. идеалдык газ абал теӊдемесине өтөт, к. ''Клайперон теӊдемеси''.
'''ВАН-ДЕР-ВА&#769;АЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ ''' – реалдык газдын биринчи абал теӊдемелеринин бири. 1873-жылы ''Ваальс'' сунуш кылган. ''V''-көлөмгө ж-а ''р'' басымга ээ, ''Т'' темп-радагы бир моль реалдык газдын абал тендемеси төмөнкүдөй: (''р+а/V''<sup>2</sup>)(''V–b)=RT'', мында ''R'' – универсалдык газ турактуулугу, ''а'' ж-а ''b –'' турактуу чоӊдуктар, ''b –'' өлчөмдөгү газдын молекулаларынын ээлеген көлөмдөрүнүн суммасына барабар чоӊдук. ''а/V''<sup>2</sup><sup> </sup>молекулалардын өз ара тартышуулары менен шартталган газдын ички басымы. Бул басым когезиялык (байланышкан, чиркелишкен) деп да аталат. Ички молекулалык басымдын ''(а/V''<sup>2</sup>) сан мааниси заттын агрегаттык абалына көз каранды Ван-дер-Ваальс теңдемеси жогорку температурада жана төмөнкү басымда реалдык газдын касиеттерин сандык жактан болжолдуу, ал эми жогорку басымдагы газды, газдын суюктукка өтүшүн жана кризис абалды сапаттык жактан мүнөздөйт. Температуранын жогорулашы жана басымдын азайышы менен Ван-дер-Ваальс теңдемеси идеалдык газ абал теӊдемесине өтөт, к. ''Клайперон теӊдемеси''.
[[Category: 2-том]]
[[Category: 2-том]]

10:38, 23 Май (Бугу) 2024 -га соңку нускасы

ВАН-ДЕР-ВА́АЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ – реалдык газдын биринчи абал теӊдемелеринин бири. 1873-жылы Ваальс сунуш кылган. V-көлөмгө ж-а р басымга ээ, Т темп-радагы бир моль реалдык газдын абал тендемеси төмөнкүдөй: (р+а/V2)(V–b)=RT, мында R – универсалдык газ турактуулугу, а ж-а b – турактуу чоӊдуктар, b – өлчөмдөгү газдын молекулаларынын ээлеген көлөмдөрүнүн суммасына барабар чоӊдук. а/V2 молекулалардын өз ара тартышуулары менен шартталган газдын ички басымы. Бул басым когезиялык (байланышкан, чиркелишкен) деп да аталат. Ички молекулалык басымдын (а/V2) сан мааниси заттын агрегаттык абалына көз каранды Ван-дер-Ваальс теңдемеси жогорку температурада жана төмөнкү басымда реалдык газдын касиеттерин сандык жактан болжолдуу, ал эми жогорку басымдагы газды, газдын суюктукка өтүшүн жана кризис абалды сапаттык жактан мүнөздөйт. Температуранын жогорулашы жана басымдын азайышы менен Ван-дер-Ваальс теңдемеси идеалдык газ абал теӊдемесине өтөт, к. Клайперон теӊдемеси.