БЕРЦЕЛИУС: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
м (Temirkan moved page БЕРЦЕЛИУС Йенс Якоб to БЕРЦЕЛИУС over redirect)
 
(4 intermediate revisions by 2 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''БЕРЦЕ́ЛИУС''' Йёнс Якоб (20. 8. 1779, Веверсун­да – 7. 8. 1848, Стокгольм) – швед химиги ж-а минералогу. Упсал ун-тинде медицина б-ча док­тор наамына ээ болгон (1802). Стокгольм ИАнын мүчөсү (1807). 1820-жылдан Петербург ИАнын
'''БЕРЦЕЛИУС́''' '''Йенс Якоб''' (20. 8. 1779, Веверсун­да – 7. 8. 1848, Стокгольм) – швед химиги ж-а минералогу. Упсал университетинде медицина боюнча док­тор наамына ээ болгон (1802). Стокгольм ИАнын мүчөсү (1807). 1820-жылдан Петербург ИАнын чет элдик ардактуу мүчөсү. Берцелиустун  атомистика­ны тажрыйбада далилдеп, аны өркүндөтүп, хи­мияга киргизиши чоң ийгилик болуп саналат. Элементтердин атомдк  массасынын таблицасын түзүп, грекче  же латынча аттарынын башкы тамгалары м-н бел­гилөөнү сунуш кылган; 2000ге жакын бирикме­нин проценттик курамын изилдеп чыккан. 1810– 16-жылдары эселик катыш законун ачып, органикалык  бирик­мелердин курамы ал законго баш ийерин да­лилдеген. 1815-жылы кээ бир органикалык  кислоталардын  би­ринчи формуласын жазган. Курамы бирдей, касиеттери түрдүү органикалык бирикмелерди ''изомерлер'' деп атаган. Гизингер м-н бирге түрдүү мине­ралдарды, кендерди изилдеп, ''церий, селен, то­рийди'', 1824–25-жылы 1-жолу эркин абалдагы крем­ний, титан, тантал ж-а цирконийди алган. Атом жөнүндөгү  окууну негиздеп, өнүктүрүүдө анын эмге­ги зор. [[Category: 2-том, 146-225 бб]]
чет элдик ардактуу мүчөсү. Б-тун атомистика­ны тажрыйбада далилдеп, аны өркүндөтүп, хи­мияга киргизиши чоң ийгилик болуп саналат. Элементтердин ат. м-нын таблицасын түзүп, гр. же лат. аттарынын башкы тамгалары м-н бел­гилөөнү сунуш кылган; 2000ге жакын бирикме­нин проценттик курамын изилдеп чыккан. 1810– 16-ж. эселик катыш законун ачып, орг. бирик­мелердин курамы ал законго баш ийерин да­лилдеген. 1815-ж. кээ бир орг. к-талардын би­ринчи формуласын жазган. Курамы бирдей, касиеттери түрдүү орг. бирикмелерди ''изомерлер'' деп атаган. Гизингер м-н бирге түрдүү мине­ралдарды, кендерди изилдеп, ''церий, селен, то­рийди'', 1824–25-ж. 1-жолу эркин абалдагы крем­ний, титан, тантал ж-а цирконийди алган. Атом ж-дөгү окууну негиздеп, өнүктүрүүдө анын эмге­ги зор. [[Category: 2-том, 146-225 бб]]
 

11:01, 3 Март (Жалган куран) 2025 -га соңку нускасы

БЕРЦЕЛИУС́ Йенс Якоб (20. 8. 1779, Веверсун­да – 7. 8. 1848, Стокгольм) – швед химиги ж-а минералогу. Упсал университетинде медицина боюнча док­тор наамына ээ болгон (1802). Стокгольм ИАнын мүчөсү (1807). 1820-жылдан Петербург ИАнын чет элдик ардактуу мүчөсү. Берцелиустун атомистика­ны тажрыйбада далилдеп, аны өркүндөтүп, хи­мияга киргизиши чоң ийгилик болуп саналат. Элементтердин атомдк массасынын таблицасын түзүп, грекче же латынча аттарынын башкы тамгалары м-н бел­гилөөнү сунуш кылган; 2000ге жакын бирикме­нин проценттик курамын изилдеп чыккан. 1810– 16-жылдары эселик катыш законун ачып, органикалык бирик­мелердин курамы ал законго баш ийерин да­лилдеген. 1815-жылы кээ бир органикалык кислоталардын би­ринчи формуласын жазган. Курамы бирдей, касиеттери түрдүү органикалык бирикмелерди изомерлер деп атаган. Гизингер м-н бирге түрдүү мине­ралдарды, кендерди изилдеп, церий, селен, то­рийди, 1824–25-жылы 1-жолу эркин абалдагы крем­ний, титан, тантал ж-а цирконийди алган. Атом жөнүндөгү окууну негиздеп, өнүктүрүүдө анын эмге­ги зор.