ДАЛАЙ-ЛАМА: нускалардын айырмасы
vol_3>KadyrM No edit summary |
No edit summary |
||
| (One intermediate revision by one other user not shown) | |||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ДАЛА́Й-ЛА́МА''' (тибет. – дин окутуучусу) – Ти­беттеги лама чиркөөсүнүн жогорку дин башчы­сынын наамы. Алгач 1578- | '''ДАЛА́Й-ЛА́МА''' (тибет. – дин окутуучусу) – Ти­беттеги лама чиркөөсүнүн жогорку дин башчы­сынын наамы. Алгач 1578-жылы тибеттик буддизм­деги Гло (гэлуг-ба) агымынын башчысы Сонам Гьяцого моӊгол башкаруучусу Алтан хан тара­бынан ыйгарылган. Гло агымын Зуӊхаба (Цзон­каба, 1357–1419) негиздеген. Анын мураскору Юантан-Хамцо (1589–1616) бүткүл Тибетке Гло агымын жайылтып, диний гана эмес, башкаруу­чулук бийликке да ээ болгон. Ламаизмде Далай-лама өлбөйт, анын жаны өзү өлгөндө жаӊы төрөлгөн балага «көчөт» деген ишеним бар. Мураскор Далай-лама өлгөн учурга тушма-туш төрөлгөн тибет­тик балдардан атайын салт боюнча тандалат. 1951- жылдары Тибет Кытай тарабынан оккупация­ланып, анын курамындагы автономиялуу ра­йонго айланган. 1959-жылы кытайлардын саясаты­на каршы Тибет эли көтөрүлүш чыгарып, Далай-лама XIV жеӊилген көтөрүлүшчүлөрдүн бир тобу м-н Индияга кеткен. (Далай-лама I – Гендун-Друб (1391–1474), II – Генден Гьяцо (1475–1542), III – Сонам Гьяцо (1543–88), IV – Йонтен Гьяцо (1589–1617), V – Нгаванг Лобзанг Гьяцо (1617– 82), VI – Цаньян Гьяцо (1683–1706), XIII Далай-лама – Тубтен Гьяцо (1876–1933), ''Далай-лама XIV'' – Тензин Гьяцо (1938-жылдан). | ||
өлбөйт, анын жаны өзү өлгөндө жаӊы төрөлгөн балага «көчөт» деген ишеним бар. Мураскор | [[Category: 3-том, 5-85 бб]] | ||
Сонам Гьяцо (1543–88), IV – Йонтен Гьяцо (1589–1617), V – Нгаванг Лобзанг Гьяцо (1617– 82), VI – Цаньян Гьяцо (1683–1706), XIII | |||
Тубтен Гьяцо (1876–1933), ''Далай-лама XIV'' – | |||
Тензин Гьяцо (1938-жылдан). [[Category: 3-том, 5-85 бб]] | |||
10:33, 19 Март (Жалган куран) 2025 -га соңку нускасы
ДАЛА́Й-ЛА́МА (тибет. – дин окутуучусу) – Тибеттеги лама чиркөөсүнүн жогорку дин башчысынын наамы. Алгач 1578-жылы тибеттик буддизмдеги Гло (гэлуг-ба) агымынын башчысы Сонам Гьяцого моӊгол башкаруучусу Алтан хан тарабынан ыйгарылган. Гло агымын Зуӊхаба (Цзонкаба, 1357–1419) негиздеген. Анын мураскору Юантан-Хамцо (1589–1616) бүткүл Тибетке Гло агымын жайылтып, диний гана эмес, башкаруучулук бийликке да ээ болгон. Ламаизмде Далай-лама өлбөйт, анын жаны өзү өлгөндө жаӊы төрөлгөн балага «көчөт» деген ишеним бар. Мураскор Далай-лама өлгөн учурга тушма-туш төрөлгөн тибеттик балдардан атайын салт боюнча тандалат. 1951- жылдары Тибет Кытай тарабынан оккупацияланып, анын курамындагы автономиялуу районго айланган. 1959-жылы кытайлардын саясатына каршы Тибет эли көтөрүлүш чыгарып, Далай-лама XIV жеӊилген көтөрүлүшчүлөрдүн бир тобу м-н Индияга кеткен. (Далай-лама I – Гендун-Друб (1391–1474), II – Генден Гьяцо (1475–1542), III – Сонам Гьяцо (1543–88), IV – Йонтен Гьяцо (1589–1617), V – Нгаванг Лобзанг Гьяцо (1617– 82), VI – Цаньян Гьяцо (1683–1706), XIII Далай-лама – Тубтен Гьяцо (1876–1933), Далай-лама XIV – Тензин Гьяцо (1938-жылдан).