ДЕБАЙ ЗАКОНУ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
(2 intermediate revisions by 2 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''ДЕБА́Й ЗАКОНУ''' , Д е б а й д ы н ж ы л у у­л у к с ы й ы м д у у л у к з а к о н у – кристаллдык жөнөкөй катуу заттын төмөнкү темп-радагы жылуулук сыйымдуулугунун темп-рага көз карандылык формуласы: С=
'''ДЕБА&#769;Й ЗАКОНУ''' , Д е б а й д ы н ж ы л у у &shy;л у к с ы й ы м д у у л у к з а к о н у – кристаллдык жөнөкөй катуу заттын төмөнкү температурадагы жылуулук сыйымдуулугунун температурага көз карандылык формуласы: С= <math>\frac{2}{5}</math> π<sup>2</sup>''kV(''<math>\kappa\tau/\hbar\bar\upsilon</math>), мында ''k'' – Больцман турактуулугу, ''V'' – заттын көлөмү, ''Т'' – термодинамикалык температура, <math>\bar{\upsilon} </math> – кристаллда үндүн орточо ылдамдыгы, η =''h/''2π – ''Планк турактуулугу''. Бул формуланы голландиялык физик П. Дебай 1912-жылы теориялык жол м-н тапкан. Дебай закону турактуу көлөмдөгү жылуулук сыйымдуу&shy;лугуна (С<sub>v</sub>), ошондой эле турактуу басымдагы жылуу&shy;лук сыйымдуулугуна (С<sub>p</sub>) да колдонулат. Ант&shy;кени, төмөнкү температурадагы С<sub>p</sub>-С<sub>v</sub> айырмасы температуранын жетинчи даражасына (Т<sup>7</sup>) пропор&shy;циялуу болуп өзгөрөт.  
2
[[Category: 3-том, 5-85 бб]]
= π<sup>2</sup>''kV(kT/''
5
<sub>£</sub><sub>г</sub>), мында ''k'' – Больцман турактуу-
лугу, ''V'' – заттын көлөмү, ''Т'' – термод. темп-ра,
г – кристаллда үндүн орт. ылдамдыгы, η =''h/''2π – ''Планк турактуулугу''. Бул формуланы голл. физик 1912-ж. П. Дебай теор. жол м-н тапкан. Д. з. Турактуу көлөмдөгү жылуулук сыйымдуу&shy;лугуна (Сv), о. эле турактуу басымдагы жылуу&shy;лук сыйымдуулугуна (Сp) да колдонулат. Ант&shy;кени, төмөнкү темп-радагы Сp-Сv айырмасы
темп-ранын жетинчи даражасына (Т<sup>7</sup>) пропор&shy;циялуу болуп өзгөрөт. [[Category: 3-том, 5-85 бб]]
 

05:27, 18 Апрель (Чын куран) 2025 -га соңку нускасы

ДЕБА́Й ЗАКОНУ , Д е б а й д ы н ж ы л у у ­л у к с ы й ы м д у у л у к з а к о н у – кристаллдык жөнөкөй катуу заттын төмөнкү температурадагы жылуулук сыйымдуулугунун температурага көз карандылык формуласы: С= π2kV(), мында k – Больцман турактуулугу, V – заттын көлөмү, Т – термодинамикалык температура, – кристаллда үндүн орточо ылдамдыгы, η =h/2π – Планк турактуулугу. Бул формуланы голландиялык физик П. Дебай 1912-жылы теориялык жол м-н тапкан. Дебай закону турактуу көлөмдөгү жылуулук сыйымдуу­лугуна (Сv), ошондой эле турактуу басымдагы жылуу­лук сыйымдуулугуна (Сp) да колдонулат. Ант­кени, төмөнкү температурадагы Сpv айырмасы температуранын жетинчи даражасына (Т7) пропор­циялуу болуп өзгөрөт.