ЕВРОПИЙ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
(3 intermediate revisions by 2 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''ЕВРО́ПИЙ''' (лат. Europium), Eu – элементтер­дин мезгилдик системасынын III тобунан орун алган хим. элемент. Катар н. 63, ат. м. 151,96.
'''ЕВРО́ПИЙ''' (лат. Europium), Eu – элементтер­дин мезгилдик системасынын III тобунан орун алган химиялык элемент. Катар номери 63, атмосфералык массасы 151,96. Массалык сандары
дик, коопсуздук ж-а мыйзамдуулукту камсыз
Массалык сандары
138<sub>Eu –</sub>
138<sub>Eu –</sub>
<sup>160</sup>Eu болгон 23 изо-
<sup>160</sup>Eu болгон 23 изотобу белгилүү. Жер кыртышында массасы б-ча 1,2 · 10<sup>–4</sup>%. ''Лантаноиддерге'' кирет. 1886-жылы француздук химик Е. Демарсе Европийди минералынын курамы&#xAD;нан оксид түрүндө тапкан. 1937-жылы гана таза ме&#xAD;талл түрүндө алынган. Күмүш түстүү ак металл; эрүү t 826°С; кайноо t – 1439°С; бирикмелеринде +2 ж-а +3 окистенүү даражаларын көрсөтөт. Абада тез окистенет, бөлмө температурасында HCl, HNO3, H2SO4, ''галогендер'' ж-а суу м-н кошулат. Атомдук реактордон алынган радиоактивдүү Европийдин үч оксидин лантан м-н калыбына кел&#xAD;тирип, андан кийин вакуумда ''дистилляция'' жолу м-н алынат. Рак оорусунун кээ бир түрүн дарылоо үчүн медицинада, нейтрондорду жутуучу катары ядролук реакторлордо, активатор ката&#xAD;ры телеэкранда кызыл түстү алууда колдонулат.
к ыл у у ; эк он. ж-а соци алдык прогресс к е көмөктөшүү; Европанын дүйнөдөгү ролун бе&shy;кемдөө. 1999-жылдан ЕСтин 12 өлкөсүндө бир&shy;диктүү валюта еврону пайдалануу (еврозонага
өтүү) киргизилген. ЕСтин көпчүлүк мүчөлөрү бир&shy;диктүү виза эрежелерин камтыган Шенген зо&shy;насына киришет. Расмий тилдери: англис, грек, испан, италян, немис, нидерланд, португал, финн, фламанд, француз, швед тилдери. ЕСтин желеги (1986) ж-а гимни (Людвиг ван Бетхо&shy;вендин «Кубаныч одасы») кабыл алынган. ЕС-тин жогорку саясий жетекчи органы – ''Европа совети;'' ин-ттары ''Европа парламенти'', ЕСтин совети, Европа комиссиясы, Европа соту, Европа борб. банкы. ЕСтин расмий борбору жок, анын ин-ттарынын көпчүлүгү Люксембург, Страсбург, Франкфурт-на-Майне ш-нда жайгашкан.
''Н. Момошева.'' [[Категория:3-том, 172-214 бб]]


[[Категория:3-том, 172-214 бб]]

03:52, 23 Апрель (Чын куран) 2025 -га соңку нускасы

ЕВРО́ПИЙ (лат. Europium), Eu – элементтер­дин мезгилдик системасынын III тобунан орун алган химиялык элемент. Катар номери 63, атмосфералык массасы 151,96. Массалык сандары 138Eu – 160Eu болгон 23 изотобу белгилүү. Жер кыртышында массасы б-ча 1,2 · 10–4%. Лантаноиддерге кирет. 1886-жылы француздук химик Е. Демарсе Европийди минералынын курамы­нан оксид түрүндө тапкан. 1937-жылы гана таза ме­талл түрүндө алынган. Күмүш түстүү ак металл; эрүү t – 826°С; кайноо t – 1439°С; бирикмелеринде +2 ж-а +3 окистенүү даражаларын көрсөтөт. Абада тез окистенет, бөлмө температурасында HCl, HNO3, H2SO4, галогендер ж-а суу м-н кошулат. Атомдук реактордон алынган радиоактивдүү Европийдин үч оксидин лантан м-н калыбына кел­тирип, андан кийин вакуумда дистилляция жолу м-н алынат. Рак оорусунун кээ бир түрүн дарылоо үчүн медицинада, нейтрондорду жутуучу катары ядролук реакторлордо, активатор ката­ры телеэкранда кызыл түстү алууда колдонулат.