ЖИВОПИСТҮҮЛҮК

ЖИВОПИСТҮҮЛҮК (көркөмдүүлүк) – реалист­тик көркөм иск-водо биринчи кезекте станок-

тук живописке мүнөздүү болгон буюмдар дүй­нөсүнүн объективдүү сапаттарын чагылдырган көркөм аткаруунун кээ бир өзгөчө белгилери (касиеттери). Курчап турган чөйрөнүн көзгө көрүнгөн көрүнүштөрү эч качан селейип катып калган формалардын жыйындысы боло албайт, себеби алар жашоонун, кыймылдын, материал­дык дүйнөнүн өзгөрүп турушун анын сырткы көрүнүшү аркылуу билдиришет. Табиятта ж-а көркөм иск-водо көз м-н көрүп турган түс ж-а жарык айкалышынын чыныгы ийкемдүү (кый­мылдуу) динамикасын, контрасттардын мол­дугун, бир түстөн экинчи түскө өтүүдөгү жум­шактыкты көркөмдүү деп атаса болот. Улуу реа­лист-сүрөтчүлөр Рембрандт, Веласкес, В. И. Су­риков, И. Е. Репиндин чыгармаларында Ж. та­бигый нерсени, жашоонун бардык жактарын чагылдырууда эң кубаттуу көркөм каражат ка­тары пайдаланылган. Реалисттик практикада ал өзгөрүүсүз касиет катары каралбайт, себеби анын мүнөзү ж-а «ченеми» кашкайган чындык­тын талаптары м-н шартталган. Ж-тү көрсөтүүнү башкы максат кылып алган жерде ал бара-бара бир нерсени сырт көрүнүшүнөн кабыл алууга шарт түзөт ж-а формалисттик жасалмалуу­лукка айланат. «Ж.» термини графикада, скульптурада, жасалга-колдонмо өнөрүндө алар­дын ар биринин милдеттерин, мүнөзүн ж-а сүрөттөө мүмкүнчүлүктөрүн эске алуу м-н пай­даланылат.