ЖАЙ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
1 сап: 1 сап:
<b type='title'>ЖАЙ</b> – абанын темп-расы эң жогору болуп тур&shy;ган жыл мезгили; климаттык сезон. Түн. жа&shy;рым шарда Ж-кы күн токтолуудан (21–22-июн&shy;дан) же Ж-кы чилдеден күзгү күн-түн теңелүүгө (23-сентябрга) чейинки мезгил. Түн. жарым шарда – июнь, июль, август, Түш. жарым шар&shy;да – декабрь, январь, февраль айлары Ж. мез&shy;гили болот. Ж. мезгилинин узактыгы климат&shy;тык ж-а фенол. сезон катары төмөнкү кеңдик&shy;терден жогорку кеңдиктерди карай кыскарат. Экватордук алкакта жыл бою Ж. өкүм сүрөт. Субтропикте 5 ай, мелүүн алкакта 3 ай, уюлдук кеңдиктерде 1–2 айдан ашпайт. Кырг-н айма&shy;гында Ж-ында күн ысып, үшүк жүрбөйт, өсүм&shy;дүк вегетациясы токтобойт; кургакчылык да болот. Кырг-нда бул түшүнүккө байланыштуу Жай-Терек (Базар-Коргон р-нундагы жердин аты) топоними бар. Кыргыздар Ж. мезгилин табыс&shy;тан, Ж-дын толгон кезин ак жай деп да атайт.
<b type='title'>ЖАЙ</b> – абанын температурасы эң жогору болуп тур&shy;ган жыл мезгили; климаттык сезон. Түндүк жа&shy;рым шарда жайкы күн токтолуудан (21–22-июн&shy;дан) же жайкы чилдеден күзгү күн-түн теңелүүгө (23-сентябрга) чейинки мезгил. Түндүк жарым шарда – июнь, июль, август, Түштүк жарым шар&shy;да – декабрь, январь, февраль айлары жай мез&shy;гили болот. Жай мезгилинин узактыгы климат&shy;тык ж-а фенологиялык сезон катары төмөнкү кеңдик&shy;терден жогорку кеңдиктерди карай кыскарат. Экватордук алкакта жыл бою жай өкүм сүрөт. Субтропикте 5 ай, мелүүн алкакта 3 ай, уюлдук кеңдиктерде 1–2 айдан ашпайт. Кыргызстан айма&shy;гында жайында күн ысып, үшүк жүрбөйт, өсүм&shy;дүк вегетациясы токтобойт; кургакчылык да болот. Кыргызстанда бул түшүнүккө байланыштуу Жай-Терек (Базар-Коргон р-нундагы жердин аты) топоними бар. Кыргыздар жай мезгилин табыс&shy;тан, жайдын толгон кезин ак жай деп да атайт.
 
<i>Ө. Бараталиев. </i>[[Категория:3-том, 215-326 бб]]
<i>Ө. Бараталиев. </i>[[Категория:3-том, 215-326 бб]]

05:33, 23 Май (Бугу) 2025 -га соңку нускасы

ЖАЙ – абанын температурасы эң жогору болуп тур­ган жыл мезгили; климаттык сезон. Түндүк жа­рым шарда жайкы күн токтолуудан (21–22-июн­дан) же жайкы чилдеден күзгү күн-түн теңелүүгө (23-сентябрга) чейинки мезгил. Түндүк жарым шарда – июнь, июль, август, Түштүк жарым шар­да – декабрь, январь, февраль айлары жай мез­гили болот. Жай мезгилинин узактыгы климат­тык ж-а фенологиялык сезон катары төмөнкү кеңдик­терден жогорку кеңдиктерди карай кыскарат. Экватордук алкакта жыл бою жай өкүм сүрөт. Субтропикте 5 ай, мелүүн алкакта 3 ай, уюлдук кеңдиктерде 1–2 айдан ашпайт. Кыргызстан айма­гында жайында күн ысып, үшүк жүрбөйт, өсүм­дүк вегетациясы токтобойт; кургакчылык да болот. Кыргызстанда бул түшүнүккө байланыштуу Жай-Терек (Базар-Коргон р-нундагы жердин аты) топоними бар. Кыргыздар жай мезгилин табыс­тан, жайдын толгон кезин ак жай деп да атайт.

Ө. Бараталиев.