ЖЕНЕВА МАКУЛДАШУУЛАРЫ (1954-жыл)

ЖЕНЕ́ВА МАКУЛДАШУУЛАРЫ (1954) Инди-Кытайдагы согуштук аракеттерди токтотуу ж-а Корея маселесин тынчтык жолу м-н жөнгө са­луу боюнча 1954-жылы 26-апрелден 21-июлга чейин Женевада СССР, КЭР, Улуу Британия, АКШ ж-а Франциянын тышкы иштер министрлери­нин кеңешмесинде кабыл алынган. Инди-Кы­тай жөнүндөгү маселени талкуулоого, ошондой эле КЭР, Вьетнам Демократиялык Республикасы, Камбожа, Лаос ж-а Түштүк Вьетнам мамлекеттеринин өкүлдөрү катышкан. Женева макулдашуулары Франциянын Вьетнам, Лаос ж-а Камбо­жага каршы 1945-жылдын сентябрынан жүргү­зүп келаткан согушун токтотту. Инди-Кытай өлкөлөрүнүн көз карандысыздыгын, биримди­гин, толук эркиндигин урматтоо, ички иштери­не кийлигишпөө принциптеринин негизинде үч өлкөнүн ар биринде жалпы шайлоо өткөрүү ка­ралган, бул мамлекеттердин аймагына чет өлкөлүк согуш базаларын курууга, алардын со­гуш блокторуна катышуусуна тыюу салуу бел­гиленген. Бул иш-чаралардын аткарылышын көзөмөлдөөгө Индия, Польша ж-а Канада мам­лекеттеринин өкүлдөрүнөн эл аралык комиссия түзүлгөн. Инди-Кытайда согуш токтотулгандан кийин Камбожа (1955) м-н Лаосто (1958) шай­лоолор болгон; бирок 1956-жылдын июлуна бел­гиленген жалпы шайлоонун негизинде Вьетнам­ды бириктирүү иши АКШ колдогон Түштүк Вьет­намдын каршылыгынан улам жүзөгө ашпай калган. 1964–65-жылдарда Инди-Кытайда башталган АКШнын согуштук аракеттери Женева макулдашууларын одоно түрдө бузган, к. Вьетнам согуштары.