ВЕЗУВИЙ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
(2 intermediate revisions by 2 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''ВЕЗУ́ВИЙ''' – Аппенин ж. а-ндагы аракеттеги жанар тоо. Италиянын түштүгүндөгү Неаполь ш-на жакын жерде. Европа материгиндеги аракеттеги жалгыз жанар тоо. Анын бири бирине кийгизилгендей болуп көрүнгөн үч конусунун сырт-
'''ВЕЗУ&#769;ВИЙ ''' – Аппенин жарым аралындагы аракеттеги жанар тоо. Италиянын түштүгүндөгү Неаполь шаарына жакын жерде. Европа материгиндеги аракеттеги жалгыз жанар тоо. Анын бири бирине кийгизилгендей болуп көрүнгөн үч конусунун сырт-<br/>
 
[[File:ВЕЗУВИЙ66.png | thumb | Везувий жанар тоосу.]]
Везувий жанартоосу.
кы жана эӊ байыркысы – түндүк жана чыгыш бөлүктөрүндө гана сакталган дого сымал (диаметри 15 ''км''дей) Монте-Сомма жалы (бийиктиги 1132 ''м''). Анын ичиндеги бийик (1279 ''м'') жана жаш конусу – жанар тоонун өзү (түбүнүн диаметри 3 ''км'', оозунуку –1 ''км''). Кратердин түбүндө мезгил-мезгили менен үчүнчү конус пайда болуп, жанар тоо катуу атылганда жок болуп турат. Негизги конустун тоо тектери лава менен туфтун катмарларынан түзүлгөн. Биринчи жолу б. з. 79-жылында атылган. Анда Геркуланум, Стабий, Помпей шаарлары кыйроого учураган (андан кийин 50дөй жолу, акыркысы 1957–59-жылдары атылган). Азыр ''фумаролдук абалда'' (түтөөдө). 600 ''м'' бийиктикте вулканология обсерваториясы (1942-жылдан) иштейт. 800 ''м'' бийиктикке чейин жемиш бактары, жүзүм өсөт, кызыл карагайлуу токой бар. Туризм өнүккөн. <br/>Ад.: ''Апродов В. А.'' Вулканы. М., 1982.
кы ж-а эӊ байыркысы – түн. ж-а чыгыш бөлүктөрүндө гана сакталган дого сымал (диаметри 15 ''км''дей) Монте-Сомма жалы (бийикт. 1132 ''м''). Анын ичиндеги бийик (1279 ''м'') ж-а жаш конусу – жанар тоонун өзү (түбүнүн диаметри 3 ''км'', оозунуку –1 ''км''). Кратердин түбүндө мезгил-мезгили м-н үчүнчү конус пайда болуп, жанар тоо катуу атылганда жок болуп турат. Негизги конустун тоо тектери лава м-н туфтун катмарларынан түзүлгөн. Биринчи жолу б. з. 79-ж. атылган. Анда Геркуланум, Стабий, Помпей ш. кыйроого учураган (андан кийин 50дөй жолу, акыркысы 1957–59-ж. атылган). Азыр ''фумаролдук абалда'' (түтөөдө). 600 ''м'' бийиктикте вулканология обсерваториясы (1942-жылдан) иштейт. 800 ''м'' бийиктикке чейин жемиш бактары, жүзүм өсөт, кызыл карагайлуу токой бар. Туризм өнүккөн.  
Ад.: ''Апродов В. А.'' Вулканы. М., 1982.
[[Category: 2-том]]
[[Category: 2-том]]

05:14, 10 Июль (Теке) 2024 -га соңку нускасы

ВЕЗУ́ВИЙ – Аппенин жарым аралындагы аракеттеги жанар тоо. Италиянын түштүгүндөгү Неаполь шаарына жакын жерде. Европа материгиндеги аракеттеги жалгыз жанар тоо. Анын бири бирине кийгизилгендей болуп көрүнгөн үч конусунун сырт-

Везувий жанар тоосу.

кы жана эӊ байыркысы – түндүк жана чыгыш бөлүктөрүндө гана сакталган дого сымал (диаметри 15 кмдей) Монте-Сомма жалы (бийиктиги 1132 м). Анын ичиндеги бийик (1279 м) жана жаш конусу – жанар тоонун өзү (түбүнүн диаметри 3 км, оозунуку –1 км). Кратердин түбүндө мезгил-мезгили менен үчүнчү конус пайда болуп, жанар тоо катуу атылганда жок болуп турат. Негизги конустун тоо тектери лава менен туфтун катмарларынан түзүлгөн. Биринчи жолу б. з. 79-жылында атылган. Анда Геркуланум, Стабий, Помпей шаарлары кыйроого учураган (андан кийин 50дөй жолу, акыркысы 1957–59-жылдары атылган). Азыр фумаролдук абалда (түтөөдө). 600 м бийиктикте вулканология обсерваториясы (1942-жылдан) иштейт. 800 м бийиктикке чейин жемиш бактары, жүзүм өсөт, кызыл карагайлуу токой бар. Туризм өнүккөн.
Ад.: Апродов В. А. Вулканы. М., 1982.