ВЕКТОРДУК КӨБӨЙТҮНДҮ: нускалардын айырмасы
м (1 версия) |
No edit summary |
||
| (5 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ВЕКТОРДУК КӨБӨЙТҮНДҮ ''' – берилген эки вектор боюнча үчүнчү векторду түзүү амалы. Нөл эмес <math>\vec{a}</math> жана <math>\vec{b}</math> векторлорунун вектордук көбөйтүндүсү төмөнкү шарттарды канааттандырган <math>\vec{c}</math> вектору: а) <math>\left\vert \vec{c} \right\vert =\left\vert \vec{a} \right\vert \left\vert \vec{b} \right\vert \sin (\vec{a}\land\vec{b});</math> б) <math>\vec{c}</math> вектору <math>\vec{a}</math> жана <math>\vec{b}</math> векторлорунун ар бирине перпендикулярдуу; в) <math>\vec{c}</math> вектору <math>\vec{a}</math> <math>\vec{b}</math> <math>\vec{c}</math> '''үч''' вектору оӊ системаны түзгөндөй багытталат. <math>\vec{a}</math> жана <math>\vec{b}</math> векторлорунун вектордук көбөйтүндүсү <math>\vec{a} \times \vec{b}</math> же <math>[\vec{a} , \vec{b}]</math> түрүндө белгиленет. Векторлордун вектордук көбөйтүндүсүнө төмөнкү геометриялык касиеттер тиешелүү: нөл эмес эки вектордун коллинеардуу болушунун зарыл жана жетиштүү шарты болуп, алардын вектордук көбөйтүнсүнүн 0гө барабар болушу эсептелет. Эки вектордун вектордук көбйтүндүсүнүн узундугу ал векторлор түзгөн параллелограммдын аянтынын сан маанисине барабар. Ал эми алгебралык касиеттери төмөнкүлөр: <math>[a,\ b] = -[b,\ a]; [(\alpha a), \quad b]=\alpha [a,\ b]; | |||
</math> <math>\ [(a+b),\ c]=[a,\ c]+[b,\ c]; | |||
\ [a,[b\ c]]=b(a,\ c)-c(a,\ b), \ ([a,\ b],[c,\ d])=(a,\ c)(b,\ d)-(a,\ d)(b,\ c)</math> мында <math>a,\ b, c,\ d</math> – векторлор, <math>\alpha</math> – сан. Эгерде <math>a,\ b</math> векторлору мейкиндикте тик бурчтуу декарт координаталар системасына карата (орто нормаланган <math>i,j,k</math> базисинде), '''''а'''''<math>(a_1,a_2,a_3)</math>, '''''b'''''<math>(b_1,b_2,b_3)</math> координаталары аркылуу берилсе, анда <math>[a,\ b]</math> <math>(a_2b_3-a_3b_2,a_3b_1-a_1b_3,a_1b_2-a_2b_1</math><math>)</math>, же ''['''a, b''']='' '''1 2 3 1 2 3 ''b b b a a a i j k??''''' Вектордук көбөйтүндү механикада, физикада, геометрияда кеӊири колдонулат. Мисалы, <math>O</math> чекитине салыштырмалуу <math>M</math> чекитине аракет эткен <math>F</math> күчтүн моменти <math>[OM, F]</math> вектордун көбөйтүндүсүнө барабар. | |||
[[Category: 2-том]] | [[Category: 2-том]] | ||
05:32, 16 Декабрь (Бештин айы) 2024 -га соңку нускасы
ВЕКТОРДУК КӨБӨЙТҮНДҮ – берилген эки вектор боюнча үчүнчү векторду түзүү амалы. Нөл эмес Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{a}} жана Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{b}} векторлорунун вектордук көбөйтүндүсү төмөнкү шарттарды канааттандырган Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{c}} вектору: а) Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \left\vert \vec{c} \right\vert =\left\vert \vec{a} \right\vert \left\vert \vec{b} \right\vert \sin (\vec{a}\land\vec{b});} б) Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{c}} вектору Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{a}} жана Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{b}} векторлорунун ар бирине перпендикулярдуу; в) Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{c}} вектору Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{a}} Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{b}} Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{c}} үч вектору оӊ системаны түзгөндөй багытталат. Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{a}} жана Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{b}} векторлорунун вектордук көбөйтүндүсү Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \vec{a} \times \vec{b}} же Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle [\vec{a} , \vec{b}]} түрүндө белгиленет. Векторлордун вектордук көбөйтүндүсүнө төмөнкү геометриялык касиеттер тиешелүү: нөл эмес эки вектордун коллинеардуу болушунун зарыл жана жетиштүү шарты болуп, алардын вектордук көбөйтүнсүнүн 0гө барабар болушу эсептелет. Эки вектордун вектордук көбйтүндүсүнүн узундугу ал векторлор түзгөн параллелограммдын аянтынын сан маанисине барабар. Ал эми алгебралык касиеттери төмөнкүлөр: Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle [a,\ b] = -[b,\ a]; [(\alpha a), \quad b]=\alpha [a,\ b]; } Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \ [(a+b),\ c]=[a,\ c]+[b,\ c]; \ [a,[b\ c]]=b(a,\ c)-c(a,\ b), \ ([a,\ b],[c,\ d])=(a,\ c)(b,\ d)-(a,\ d)(b,\ c)} мында Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle a,\ b, c,\ d} – векторлор, Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle \alpha} – сан. Эгерде Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle a,\ b} векторлору мейкиндикте тик бурчтуу декарт координаталар системасына карата (орто нормаланган Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle i,j,k} базисинде), аFailed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle (a_1,a_2,a_3)} , bFailed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle (b_1,b_2,b_3)} координаталары аркылуу берилсе, анда Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle [a,\ b]} Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle (a_2b_3-a_3b_2,a_3b_1-a_1b_3,a_1b_2-a_2b_1} Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle )} , же [a, b]= 1 2 3 1 2 3 b b b a a a i j k?? Вектордук көбөйтүндү механикада, физикада, геометрияда кеӊири колдонулат. Мисалы, Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle O} чекитине салыштырмалуу Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle M} чекитине аракет эткен Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle F} күчтүн моменти Failed to parse (SVG (MathML can be enabled via browser plugin): Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "https://wikimedia.org/api/rest_v1/":): {\displaystyle [OM, F]} вектордун көбөйтүндүсүнө барабар.