ГЛИЦЕРИДДЕР: нускалардын айырмасы
No edit summary |
No edit summary |
||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ГЛИЦЕРИДДЕР, ''' а ц и л г л и ц е р и д д е р – ''глицериндин'' ж-а органикалык же минералдык кислоталардын татаал эфирлери. Молекуласындагы кислоталык калдыктын санына жараша моно-, ди- ж-а триглицериддер болуп бөлүнөт. С<sub>4</sub>– С<sub>18 </sub>көмүртек атомдорун кармаган карбон кислотасынын триглицериддери өсүмдүк ж-а жаныбар майларынын негизги курамдык бөлүгүн түзөт. Моноглицериддер триглицериддердин глицерин м-н аракеттенишүүсүнөн алынат. Курамында C<sub>2</sub>–C<sub>4 </sub>көмүртектүү карбон кислоталарынын триглицериддери, мисалы, триацетин, трипропионин, трибутирин тиешелүү кислоталардын глицерин м-н аракеттенишүүсүнөн алынат ж-а глицериндин хлорангидридине май кислоталарынын туздарын таасир этүү м-н синтезделет. Ошондой эле глицериндин хлоргидриди м-н карбон кислоталарынын туздарынын (щелочтуу металлдар) аракеттенишүүсүнөн да алынат. Органикалык эмес кислоталардын глицериддеринен азот кислотасынын триглицериди – нитроглицерин чоӊ мааниге ээ. Глицериддер косметикада, дары-дармектерди жасоодо, текстиль, кагаз өнөр жайында, глицеринди ж-а карбон кислоталарын алууда колдонулат. Глицериддер кагаз, була жылмалоочу каражаттардын курамына кирет, ири молекулалык массалуу карбон кислоталарын ж-а самын алууда сырьё болуп саналат. Кичине молекулалык массалуу карбон кислоталарынын глицериддери целлюлоза эфирлеринин пластификаторлору, кээ бир чайырлардын, целлюлоза эфирлеринин эриткичтери болуп саналат. | '''ГЛИЦЕРИДДЕР, ''' а ц и л г л и ц е р и д д е р – ''глицериндин'' ж-а органикалык же минералдык кислоталардын татаал эфирлери. Молекуласындагы кислоталык калдыктын санына жараша моно-, ди- ж-а триглицериддер болуп бөлүнөт. С<sub>4</sub>– С<sub>18 </sub>көмүртек атомдорун кармаган карбон кислотасынын триглицериддери өсүмдүк ж-а жаныбар майларынын негизги курамдык бөлүгүн түзөт. Моноглицериддер триглицериддердин глицерин м-н аракеттенишүүсүнөн алынат. Курамында C<sub>2</sub>–C<sub>4 </sub>көмүртектүү карбон кислоталарынын триглицериддери, мисалы, триацетин, трипропионин, трибутирин тиешелүү кислоталардын глицерин м-н аракеттенишүүсүнөн алынат ж-а глицериндин хлорангидридине май кислоталарынын туздарын таасир этүү м-н синтезделет. Ошондой эле глицериндин хлоргидриди м-н карбон кислоталарынын туздарынын (щелочтуу металлдар) аракеттенишүүсүнөн да алынат. Органикалык эмес кислоталардын глицериддеринен азот кислотасынын триглицериди – нитроглицерин чоӊ мааниге ээ. Глицериддер косметикада, дары-дармектерди жасоодо, текстиль, кагаз өнөр жайында, глицеринди ж-а карбон кислоталарын алууда колдонулат. Глицериддер кагаз, була жылмалоочу каражаттардын курамына кирет, ири молекулалык массалуу карбон кислоталарын ж-а самын алууда сырьё болуп саналат. Кичине молекулалык массалуу карбон кислоталарынын глицериддери целлюлоза эфирлеринин пластификаторлору, кээ бир чайырлардын, целлюлоза эфирлеринин эриткичтери болуп саналат. | ||
[[Category: 2-том]] | [[Category: 2-том]] | ||
04:52, 27 Январь (Үчтүн айы) 2025 -га соңку нускасы
ГЛИЦЕРИДДЕР, а ц и л г л и ц е р и д д е р – глицериндин ж-а органикалык же минералдык кислоталардын татаал эфирлери. Молекуласындагы кислоталык калдыктын санына жараша моно-, ди- ж-а триглицериддер болуп бөлүнөт. С4– С18 көмүртек атомдорун кармаган карбон кислотасынын триглицериддери өсүмдүк ж-а жаныбар майларынын негизги курамдык бөлүгүн түзөт. Моноглицериддер триглицериддердин глицерин м-н аракеттенишүүсүнөн алынат. Курамында C2–C4 көмүртектүү карбон кислоталарынын триглицериддери, мисалы, триацетин, трипропионин, трибутирин тиешелүү кислоталардын глицерин м-н аракеттенишүүсүнөн алынат ж-а глицериндин хлорангидридине май кислоталарынын туздарын таасир этүү м-н синтезделет. Ошондой эле глицериндин хлоргидриди м-н карбон кислоталарынын туздарынын (щелочтуу металлдар) аракеттенишүүсүнөн да алынат. Органикалык эмес кислоталардын глицериддеринен азот кислотасынын триглицериди – нитроглицерин чоӊ мааниге ээ. Глицериддер косметикада, дары-дармектерди жасоодо, текстиль, кагаз өнөр жайында, глицеринди ж-а карбон кислоталарын алууда колдонулат. Глицериддер кагаз, була жылмалоочу каражаттардын курамына кирет, ири молекулалык массалуу карбон кислоталарын ж-а самын алууда сырьё болуп саналат. Кичине молекулалык массалуу карбон кислоталарынын глицериддери целлюлоза эфирлеринин пластификаторлору, кээ бир чайырлардын, целлюлоза эфирлеринин эриткичтери болуп саналат.