БИЛИМ БЕРҮҮ РЕФОРМАСЫ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
vol2_146_225_>KadyrM
No edit summary
 
No edit summary
 
(2 intermediate revisions by 2 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''БИЛИМ БЕРҮҮ РЕФОРМАСЫ''' – билим берүү системасындагы олуттуу өзгөрүүлөр. Азыркы мезгилде анын укуктук ж-а нормативдик неги­зи болуп «Билим берүүнү өнүктүрүү концепция­сы», «Билим берүү жөнүндө» мыйзам (2204) эсеп­телет. Эгемендүүлүк жылдарындагы билим берүү системасындагы негизги өзгөрүүлөргө орто мек­тептердин 11 жылдык окуу мөөнөтүнө толук
'''БИЛИМ БЕРҮҮ РЕФОРМАСЫ''' – билим берүү системасындагы олуттуу өзгөрүүлөр. Азыркы мезгилде анын укуктук ж-а нормативдик неги&shy;зи болуп «Билим берүүнү өнүктүрүү концепция&shy;сы», «Билим берүү жөнүндө» мыйзам (2004) эсеп&shy;телет. Эгемендүүлүк жылдарындагы билим берүү системасындагы негизги өзгөрүүлөргө орто мек&shy;тептердин 11 жылдык окуу мөөнөтүнө толук өтүүсүн, орто, атайын орто ж-а жогорку окуу жайларынын менчик формасынын, тиби ж-а мазмунунун, ошондой эле окуу программаларынын көп түрдүүлүгүн (варианттуулугун), окуу жайлары&shy;нын жаңы муундагы компьютерлер м-н жабды&shy;лып, дүйнөлүк информациялык системага кирүүсүн, жаңы муундагы окуу китептеринин пайда болу&shy;шун, окуучулардын ж-а студенттердин чет өлкө&shy;лөрдө, чет өлкөлүктөрдүн Кыргызстанда окуу мүм&shy;күнчүлүгүнө ээ болушун, эл аралык уюмдардын программаларынын Кыргызстандагы окуу жайлары&shy;на кириши аркылуу дүйнөлүк билим берүү сис&shy;темасына интеграцияланууну ж. б. кошууга бо&shy;лот. 1996-жана кабыл алынган улуттук «Билим» программасы да бул процессти турукташтыруу&shy;га арналган. Өлкөдөгү саясий-экономикалык өзгөрүүлөр билим берүүнүн максаттарын кайра карап чы&shy;гуу милдетин койду. Билим берүү тармагынын өнүгүү багыты 2025-жылга чейинки КРдин «Би&shy;лим берүү боюнча мамлекеттик доктринасын&shy;да», КРдин «2010-жылга чейинки өнүгүүсүнүн комплекстүү негиздеринин стратегиялык про&shy;граммасында» белгиленип, аны ишке ашыруу жолдору Кыргыз өкмөтүнүн 2001-жылы март айын&shy;да бекитилген КРдин «2010-жылга чейин би&shy;лим берүүнү өнүктүрүү концепциясында» көрсөтүлгөн. Реформанын негизги максаты – өлкөнүн туруктуу өнүгүүсүн ж-а экономикалык өсүшүн, адам ресурсунун коомдук өзгөрүүлөргө ылайык өркүндөшүн ж-а инсандын билимге болгон та&shy;лабын канааттандырууну шарттаган эффек&shy;тивдүү билим берүү системасын түзүү. Муну жүзөгө ашыруда төмөндөгү артыкчылыктуу ма&shy;селелерди чечүү талап кылынат: билим берүүнү башкаруунун натыйжалуу коомдук-мамлекеттик сис&shy;темасын түзүү; билим сапатын гарантиялаган ийкемдүү механизмдерди түзүү – бардык дең&shy;гээлде сапаттуу билим алууга бирдей мүмкүнчүлүктү шарттаган мамлекеттик гарантияны камсыз кылуу; билим берүү кызматын эксперттоого шарт түзүү. Билим берүү реформасынын негизги багыттары: мек&shy;тепке чейинки билим ж-а тарбия берүүнү пропа&shy;гандалоо ж-а мектепке чейинки тарбиялоо ме&shy;кемелеринин билим берүү мазмунун, стандарт&shy;тарын кайра карап чыгуу; билим берүү мекеме&shy;лерин лицензиялоо ж-а аттестациялоо система&shy;сын өркүндөтүү ж-а улуттук тест жүргүзүү сис&shy;темасын киргизүү аркылуу билим сапатын га&shy;рантиялоону бекемдөө ж-а агартуу мекемелери&shy;нин ишмердигин баалоо механизмдерин күчөтүү; көз каранды эмес тест жүргүзүү кызматын уюш&shy;туруу; Кыргызстандын билим берүү системасын бүткүл дүйнөлүк билим берүү мейкиндигине ин&shy;теграциялоо; башкаруунун мамлекеттик-коомдук орга&shy;ны катары билим берүү мекемелеринде «Кам&shy;корчулар кеңешин» түзүү; эмгек рыногун изилдөө аркылуу билим берүү саясатын жөнгө салуу; рынок мамилелерин өнүктүрүү, мамлекеттик каражат&shy;ты пайдалануунун эффективдүүлүгүн арттыруу ж-а билим берүү мекемелерин финансылоо ар&shy;кылуу экономикалык мамилелерди турукташтыруу ж-а өнүктүрүү ж. б.<p align='right'>''Ч. Тилекбаев.'' </p>[[Category: 2-том, 146-225 бб]]
өтүүсүн, орто, атайын орто ж-а жогорку окуу жайларынын менчик формасынын, тиби ж-а мазмунунун, о. эле окуу программаларынын көп түрдүүлүгүн (варианттуулугун), окуу жайлары&shy;нын жаңы муундагы компьютерлер м-н жабды&shy;лып, дүйнөлүк информ. системага кирүүсүн, жаңы муундагы окуу китептеринин пайда болу&shy;шун, окуучулардын ж-а студенттердин чет өлкө&shy;лөрдө, чет өлкөлүктөрдүн Кырг-нда окуу мүм&shy;күнчүлүгүнө ээ болушун, эларалык уюмдардын программаларынын Кырг-ндагы окуу жайлары&shy;на кириши аркылуу дүйнөлүк билим берүү сис&shy;темасына интеграцияланууну ж. б. кошууга бо&shy;лот. 1996-ж. кабыл алынган улуттук «Билим» программасы да бул процессти турукташтыруу&shy;га арналган. Өлкөдөгү саясий-экон. өзгөрүүлөр билим берүүнүн максаттарын кайра карап чы&shy;гуу милдетин койду. Билим берүү тармагынын
өнүгүү багыты 2025-жылга чейинки КРдин «Би&shy;лим берүү боюнча мамлекеттик доктринасын&shy;да», КРдин «2010-жылга чейинки өнүгүүсүнүн комплекстүү негиздеринин стратегиялык про&shy;граммасында» белгиленип, аны ишке ашыруу жолдору Кыргыз өкмөтүнүн 2001-ж. март айын&shy;да бекитилген КРдин «2010-жылга чейин би&shy;л им берүүнү ө нүк т үрүү к онцепци я сында» көрсөтүлгөн. Реформанын негизги максаты –
өлкөнүн туруктуу өнүгүүсүн ж-а экон. өсүшүн,
адам ресурсунун коомдук өзгөрүүлөргө ылайык
өркүндөшүн ж-а инсандын билимге болгон та&shy;лабын канааттандырууну шарттаган эффек&shy;тивдүү билим берүү системасын түзүү. Муну жүзөгө ашыруда төмөндөгү артыкчылыктуу ма&shy;селелерди чечүү талап кылынат: билим берүүнү башкаруунун натыйжалуу коомдук-мамл. сис&shy;темасын түзүү; билим сапатын гарантиялаган ийкемдүү механизмдерди түзүү – бардык дең&shy;гээлде сапаттуу билим алууга бирдей мүмкүн-
 
 
чүлүктү шарттаган мамл. гарантияны камсыз кылуу; билим берүү кызматын эксперттоого шарт түзүү. Б. б. р-нын негизги багыттары: мек&shy;тепке чейинки билим ж-а тарбия берүүнү пропа&shy;гандалоо ж-а мектепке чейинки тарбиялоо ме&shy;кемелеринин билим берүү мазмунун, стандарт&shy;тарын кайра карап чыгуу; билим берүү мекеме&shy;лерин лицензиялоо ж-а аттестациялоо система&shy;сын өркүндөтүү ж-а улуттук тест жүргүзүү сис&shy;темасын киргизүү аркылуу билим сапатын га&shy;рантиялоону бекемдөө ж-а агартуу мекемелери&shy;нин ишмердигин баалоо механизмдерин күчөтүү; көзкаранды эмес тест жүргүзүү кызматын уюш&shy;туруу; Кырг-ндын билим берүү системасын бүткүл дүйнөлүк билим берүү мейкиндигине ин&shy;теграциялоо; башкаруунун мамл.-коомдук орга&shy;ны катары билим берүү мекемелеринде «Кам&shy;корчулар кеңешин» түзүү; эмгек рыногун изилдөө аркылуу билим берүү саясатын жөнгө салуу; рынок мамилелерин өнүктүрүү, мамл. каражат&shy;ты пайдалануунун эффективдүүлүгүн арттыруу ж-а билим берүү мекемелерин финансылоо ар&shy;кылуу экон. мамилелерди турукташтыруу ж-а
өнүктүрүү ж. б.  
 
<p align='right'>''Ч. Тилекбаев.'' </p>[[Category: 2-том, 146-225 бб]]
 

09:49, 7 Март (Жалган куран) 2025 -га соңку нускасы

БИЛИМ БЕРҮҮ РЕФОРМАСЫ – билим берүү системасындагы олуттуу өзгөрүүлөр. Азыркы мезгилде анын укуктук ж-а нормативдик неги­зи болуп «Билим берүүнү өнүктүрүү концепция­сы», «Билим берүү жөнүндө» мыйзам (2004) эсеп­телет. Эгемендүүлүк жылдарындагы билим берүү системасындагы негизги өзгөрүүлөргө орто мек­тептердин 11 жылдык окуу мөөнөтүнө толук өтүүсүн, орто, атайын орто ж-а жогорку окуу жайларынын менчик формасынын, тиби ж-а мазмунунун, ошондой эле окуу программаларынын көп түрдүүлүгүн (варианттуулугун), окуу жайлары­нын жаңы муундагы компьютерлер м-н жабды­лып, дүйнөлүк информациялык системага кирүүсүн, жаңы муундагы окуу китептеринин пайда болу­шун, окуучулардын ж-а студенттердин чет өлкө­лөрдө, чет өлкөлүктөрдүн Кыргызстанда окуу мүм­күнчүлүгүнө ээ болушун, эл аралык уюмдардын программаларынын Кыргызстандагы окуу жайлары­на кириши аркылуу дүйнөлүк билим берүү сис­темасына интеграцияланууну ж. б. кошууга бо­лот. 1996-жана кабыл алынган улуттук «Билим» программасы да бул процессти турукташтыруу­га арналган. Өлкөдөгү саясий-экономикалык өзгөрүүлөр билим берүүнүн максаттарын кайра карап чы­гуу милдетин койду. Билим берүү тармагынын өнүгүү багыты 2025-жылга чейинки КРдин «Би­лим берүү боюнча мамлекеттик доктринасын­да», КРдин «2010-жылга чейинки өнүгүүсүнүн комплекстүү негиздеринин стратегиялык про­граммасында» белгиленип, аны ишке ашыруу жолдору Кыргыз өкмөтүнүн 2001-жылы март айын­да бекитилген КРдин «2010-жылга чейин би­лим берүүнү өнүктүрүү концепциясында» көрсөтүлгөн. Реформанын негизги максаты – өлкөнүн туруктуу өнүгүүсүн ж-а экономикалык өсүшүн, адам ресурсунун коомдук өзгөрүүлөргө ылайык өркүндөшүн ж-а инсандын билимге болгон та­лабын канааттандырууну шарттаган эффек­тивдүү билим берүү системасын түзүү. Муну жүзөгө ашыруда төмөндөгү артыкчылыктуу ма­селелерди чечүү талап кылынат: билим берүүнү башкаруунун натыйжалуу коомдук-мамлекеттик сис­темасын түзүү; билим сапатын гарантиялаган ийкемдүү механизмдерди түзүү – бардык дең­гээлде сапаттуу билим алууга бирдей мүмкүнчүлүктү шарттаган мамлекеттик гарантияны камсыз кылуу; билим берүү кызматын эксперттоого шарт түзүү. Билим берүү реформасынын негизги багыттары: мек­тепке чейинки билим ж-а тарбия берүүнү пропа­гандалоо ж-а мектепке чейинки тарбиялоо ме­кемелеринин билим берүү мазмунун, стандарт­тарын кайра карап чыгуу; билим берүү мекеме­лерин лицензиялоо ж-а аттестациялоо система­сын өркүндөтүү ж-а улуттук тест жүргүзүү сис­темасын киргизүү аркылуу билим сапатын га­рантиялоону бекемдөө ж-а агартуу мекемелери­нин ишмердигин баалоо механизмдерин күчөтүү; көз каранды эмес тест жүргүзүү кызматын уюш­туруу; Кыргызстандын билим берүү системасын бүткүл дүйнөлүк билим берүү мейкиндигине ин­теграциялоо; башкаруунун мамлекеттик-коомдук орга­ны катары билим берүү мекемелеринде «Кам­корчулар кеңешин» түзүү; эмгек рыногун изилдөө аркылуу билим берүү саясатын жөнгө салуу; рынок мамилелерин өнүктүрүү, мамлекеттик каражат­ты пайдалануунун эффективдүүлүгүн арттыруу ж-а билим берүү мекемелерин финансылоо ар­кылуу экономикалык мамилелерди турукташтыруу ж-а өнүктүрүү ж. б.

Ч. Тилекбаев.