ГРАФИКА 1: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
vol2_>KadyrM
No edit summary
No edit summary
 
(18 intermediate revisions by 3 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''ГРА́ФИКА ''' (гр. graphik – линиялуу, түз сызыктуу, grfpho – жазам, тартам) – сүрөт иск-восунун бир түрү. Буга ''сүрөт, гравюра, литография'' ж. б. кирет. «Г.» термини алгач жазууга, каллиграфияга карата колдонулган. Тех. каражаттар б-ча Г. сүрөттүн бардык түрлөрүн ичине камтыйт. Г. көп учурда кагазда, башка материалдарда (мис., жибек кездемеде, пергаментте) аткарылат. Мазмуну ж-а милдети б-ча Г. төрткө бөлүнөт: 1) станок Г-сы – өзүнүн мазмунун ачып көрсөтүү үчүн сөзсүз бир адабий текст м-н байланышпаган, аны талап кылбаган, белгилүү бир практикалык милдетти көздөбөгөн өз алдын
'''ГРА́ФИКА ''' (гр. graphik – линиялуу, түз сызыктуу, grfpho – жазам, тартам) – сүрөт искусствосунун бир түрү. Буга ''сүрөт, гравюра, литография'' жана башкалар кирет. «Графика» термини алгач жазууга, каллиграфияга карата колдонулган. Техникалык каражаттар боюнча Графика сүрөттүн бардык түрлөрүн ичине камтыйт. Графика көп учурда кагазда, башка материалдарда (мисалы, жибек кездемеде, пергаментте) аткарылат. Мазмуну жана милдети боюнча Графика төрткө бөлүнөт: 1) станок Графикасы – өзүнүн мазмунун ачып көрсөтүү үчүн сөзсүз бир адабий текст менен байланышпаган, аны талап кылбаган, белгилүү бир практикалык милдетти көздөбөгөн өз алдынча чыгармаларды ичине камтыйт; 2) китеп, журнал, гезит Графикасынын адабий же коштоп жүрүүчү тексти бар жана аны менен идеялык 65 көркөм биримдикти
 
[[File:ГРАФИКА 168.png | thumb | В. Г. Рогачёв «Кубаныч». 1967.]]
[[File:ГРАФИКА 168.png | thumb | В. Г. Рогачёв «Кубаныч». 1967.]]


[[File:ГРАФИКА 12.png | thumb | А. А. Сгибнев. «Долинка». 1963.]]
[[File:ГРАФИКА 12.png | thumb | А. А. Сгибнев. «Долинка». 1963.]]


ча чыгармаларды ичине камтыйт; 2) китеп, журнал, гезит Г-сынын адабий же коштоп жүрүүчү тексти бар ж-а аны м-н идеялык75көркөм биримдикти түзөт, ошону м-н бирге бир эле учурда китепти, журналды ж-а башкаларды көркөм жасалгалоого ылайыкташат; 3) плакат Г-сы – сүрөт иск-восунун көркөм каражаттарды пайдалануу м-н саясий үгүт жүргүзүүчү эӊ массалык түрлөрүнүн бири; 4) көркөм өндүрүштүк же күндөлүк колдонулуучу Г. (этикетка, мактоо баракчалары, почта маркалары ж. б.). Живопись м-н скульптурага салыштырмалуу Г. өзүнүн ыкчамдыгы м-н айырмаланат. 19-к-дын аягы – 20-к-дын башында полиграфиянын өсүшүнө ж-а китепке, журналга фотомех. түрдө басууга ылайыктуу, каллиграфиялык жактан даана сызыктуу сүрөттүн кеӊири жайылышына байланыштуу Г. жаӊы мааниге ээ болгон. Ал учурда Г. сызык өнөрү же ак м-н каранын өнөрү деп аталган. Г-да контур сызык, штрих, так, о. эле ак кагаз түсүнө айкалышкан контрасттуу сызыктар да колдонулат. Г. Жанры негизинен мезгилдин эӊ актуалдуу окуяларына чукул кайрылып, ойду ырааттуу ачып бергендиги ж-а тиражынын көптүгү м-н айырмаланат. Тех. жагынан с ү р ө т ж-а б а с м а Г-сы деп бөлүнөт. Г-нын эӊ байыркы түрү – сүрөт; анын башаты аскага түшүрүлгөн байыркы сүрөттөрдөн, антикалык кумура сыяктуу буюмдардагы жазуулардан башталат. Полиграфиянын азыркы өсүшү пайда кылып жаткан мүмкүнчүлүктөр Г. иск-восунун улам жаӊы түрлөрүнүн пайда болушуна шарт түзүүдө. Ал коомдук турмушка активдүү катышуу м-н анда болуп жаткан жаӊы көрүнүштөргө ж-а талаптарга өтө тездик м-н ыӊгайлашат. Г. чыгармалары музейлерде ж-а көргөзмөлөрдө гана көрсөтүүгө багытталбастан, биринчи кезекте массалык аудиторияга гезит, журнал, китеп, атайын альбом, плакат продукциясынын көп түрү, акча бирдиктери, марка, этикетка ж. б. түрүндө таралат. Кыргыз Г. иск-восунун чеберлерине А. Осташев, В. Рогачёв, Б. Жумабаев, А. Турумбеков, О. Абсатаров, А. Касымалиев ж. б. кирет.  
түзөт, ошону менен бирге бир эле учурда китепти, журналды жана башкаларды көркөм жасалгалоого ылайыкташат; 3) плакат Графикасы – сүрөт искусствосунун көркөм каражаттарды пайдалануу менен саясий үгүт жүргүзүүчү эӊ массалык түрлөрүнүн бири; 4) көркөм өндүрүштүк же күндөлүк колдонулуучу Графика (этикетка, мактоо баракчалары, почта маркалары жана башкалар). Живопись менен скульптурага салыштырмалуу Графика өзүнүн ыкчамдыгы менен айырмаланат. XIX кылымдын аягы – XX кылымдын башында полиграфиянын өсүшүнө жана китепке, журналга фотомеханикалык түрдө басууга ылайыктуу, каллиграфиялык жактан даана сызыктуу сүрөттүн кеӊири жайылышына байланыштуу Графика жаӊы мааниге ээ болгон. Ал учурда Графика сызык өнөрү же ак менен каранын өнөрү деп аталган. Графикада контур сызык, штрих, так, ошондой эле ак кагаз түсүнө айкалышкан контрасттуу сызыктар да колдонулат. Графика жанры негизинен мезгилдин эӊ актуалдуу окуяларына чукул кайрылып, ойду ырааттуу ачып бергендиги жана тиражынын көптүгү менен айырмаланат. Техникалык жагынан с ү р ө т жана б а с м а Графикасы деп бөлүнөт. Графиканын эӊ байыркы түрү – сүрөт; анын башаты аскага түшүрүлгөн байыркы сүрөттөрдөн, антикалык кумура сыяктуу буюмдардагы жазуулардан башталат. Полиграфиянын азыркы өсүшү пайда кылып жаткан мүмкүнчүлүктөр Графика искусствосунун улам жаӊы түрлөрүнүн пайда болушуна шарт түзүүдө. Ал коомдук турмушка активдүү катышуу менен анда болуп жаткан жаӊы көрүнүштөргө жана талаптарга өтө тездик менен ыӊгайлашат. Графика чыгармалары музейлерде жана көргөзмөлөрдө гана көрсөтүүгө багытталбастан, биринчи кезекте массалык аудиторияга гезит, журнал, китеп, атайын альбом, плакат продукциясынын көп түрү, акча бирдиктери, марка, этикетка жана башка түрүндө таралат. Кыргыз Графика искусствосунун чеберлерине А. Осташев, В. Рогачёв, Б. Жумабаев, А. Турумбеков, О. Абсатаров, А. Касымалиев жана башкалар кирет.  
Ад.: ''Варшавский Л. Р.'' История графических искусств народов СССР. М., 1960.
 
hello  Ад.: ''Варшавский Л. Р.'' История графических искусств народов СССР. М., 1960.
 
[[Category: 2-том]]
[[Category: 2-том]]

05:57, 10 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку нускасы

ГРА́ФИКА (гр. graphik – линиялуу, түз сызыктуу, grfpho – жазам, тартам) – сүрөт искусствосунун бир түрү. Буга сүрөт, гравюра, литография жана башкалар кирет. «Графика» термини алгач жазууга, каллиграфияга карата колдонулган. Техникалык каражаттар боюнча Графика сүрөттүн бардык түрлөрүн ичине камтыйт. Графика көп учурда кагазда, башка материалдарда (мисалы, жибек кездемеде, пергаментте) аткарылат. Мазмуну жана милдети боюнча Графика төрткө бөлүнөт: 1) станок Графикасы – өзүнүн мазмунун ачып көрсөтүү үчүн сөзсүз бир адабий текст менен байланышпаган, аны талап кылбаган, белгилүү бир практикалык милдетти көздөбөгөн өз алдынча чыгармаларды ичине камтыйт; 2) китеп, журнал, гезит Графикасынын адабий же коштоп жүрүүчү тексти бар жана аны менен идеялык 65 көркөм биримдикти

В. Г. Рогачёв «Кубаныч». 1967.
А. А. Сгибнев. «Долинка». 1963.

түзөт, ошону менен бирге бир эле учурда китепти, журналды жана башкаларды көркөм жасалгалоого ылайыкташат; 3) плакат Графикасы – сүрөт искусствосунун көркөм каражаттарды пайдалануу менен саясий үгүт жүргүзүүчү эӊ массалык түрлөрүнүн бири; 4) көркөм өндүрүштүк же күндөлүк колдонулуучу Графика (этикетка, мактоо баракчалары, почта маркалары жана башкалар). Живопись менен скульптурага салыштырмалуу Графика өзүнүн ыкчамдыгы менен айырмаланат. XIX кылымдын аягы – XX кылымдын башында полиграфиянын өсүшүнө жана китепке, журналга фотомеханикалык түрдө басууга ылайыктуу, каллиграфиялык жактан даана сызыктуу сүрөттүн кеӊири жайылышына байланыштуу Графика жаӊы мааниге ээ болгон. Ал учурда Графика сызык өнөрү же ак менен каранын өнөрү деп аталган. Графикада контур сызык, штрих, так, ошондой эле ак кагаз түсүнө айкалышкан контрасттуу сызыктар да колдонулат. Графика жанры негизинен мезгилдин эӊ актуалдуу окуяларына чукул кайрылып, ойду ырааттуу ачып бергендиги жана тиражынын көптүгү менен айырмаланат. Техникалык жагынан с ү р ө т жана б а с м а Графикасы деп бөлүнөт. Графиканын эӊ байыркы түрү – сүрөт; анын башаты аскага түшүрүлгөн байыркы сүрөттөрдөн, антикалык кумура сыяктуу буюмдардагы жазуулардан башталат. Полиграфиянын азыркы өсүшү пайда кылып жаткан мүмкүнчүлүктөр Графика искусствосунун улам жаӊы түрлөрүнүн пайда болушуна шарт түзүүдө. Ал коомдук турмушка активдүү катышуу менен анда болуп жаткан жаӊы көрүнүштөргө жана талаптарга өтө тездик менен ыӊгайлашат. Графика чыгармалары музейлерде жана көргөзмөлөрдө гана көрсөтүүгө багытталбастан, биринчи кезекте массалык аудиторияга гезит, журнал, китеп, атайын альбом, плакат продукциясынын көп түрү, акча бирдиктери, марка, этикетка жана башка түрүндө таралат. Кыргыз Графика искусствосунун чеберлерине А. Осташев, В. Рогачёв, Б. Жумабаев, А. Турумбеков, О. Абсатаров, А. Касымалиев жана башкалар кирет.

hello Ад.: Варшавский Л. Р. История графических искусств народов СССР. М., 1960.