ДОҢКУЛДАКТАР: нускалардын айырмасы
vol3_>KadyrM No edit summary |
No edit summary |
||
| (One intermediate revision by one other user not shown) | |||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ДОҢКУЛДАКТАР''' , т о ң к у л д а к т а р (Picidae) – куштардын доңкулдак сымалдар түркүмүнүн тукуму. | '''ДОҢКУЛДАКТАР''' , т о ң к у л д а к т а р (Picidae) – куштардын доңкулдак сымалдар түркүмүнүн тукуму. Доңкулдактар көбүнчө токойдо жашайт. Дене узундугу 9–56 ''см'', баш сөөгү чың, тумшугу көзөөч сымал учтуу, катуу мүйүз кабык м-н каптал­ган; моюн булчуңу күчтүү болуп, жем издегенде же уя салганда жыгачты оюп тешет. Буту кыс­ка, тырмагы катуу, учтуу, манжалары узун, эки манжасы алга, экөө артка карайт, даракка жар­машып, жөргөлөп жүрүүгө ыңгайланган. Куй­рук чалгындары катуу, бак-даракты тешкенде таяныч болот. Айрым доңкулдактардын тумшугу начар ж-а куйрук канаты жумшак болуп (мисалы, сой­ку баш доңкулдактар) жыгач теше албайт, чириген, жум­шак жыгачты гана тешет. Доңкулдактар узун, ичке ти­лин сунуп жыгачтан, кабык астынан жемин таап жейт. Жабышкак шилекей бөлүп чыгар­гандыктан, курт-кумурскалар тилине жабышып | ||
[[File:ДОҢКУЛДАКТАР47.png | thumb | none]] | [[File:ДОҢКУЛДАКТАР47.png | thumb | none]] | ||
Доңкулдактар: 1 – чаар доңкулдак; 2 – кара доң­кулдак. | Доңкулдактар: 1 – чаар доңкулдак; 2 – кара доң­кулдак. | ||
же сайылып калат. Айрым доңкулдактар курт-кумурска­ларды жерден тили м-н алып жейт. Доңкулдактар жыгач­тын же ири кактустардын коңулуна, чөлдө жа­шагандары ийинге же таштын арасына уялайт, 2–12 жумуртка тууйт. Балапандары жылаңач чыгат. Дүйнөдө 213 түрү кеңири таралган. КМШ өлкө­лөрүндө 15, Кыргызстанда 4 түрү кездешет. Доңкулдактар курт­-кумурска, өсүмдүк мөмөсү, уругу, дарак ширеси м-н азыктанат. Кээде башка куштардын уясын бүлдүрөт. 4 түрү, 8 түрчөсү ТКЭСтин Кызыл Ки­тебине катталган. [[Категория:3-том, 86-170 бб]] | |||
09:03, 21 Апрель (Чын куран) 2025 -га соңку нускасы
ДОҢКУЛДАКТАР , т о ң к у л д а к т а р (Picidae) – куштардын доңкулдак сымалдар түркүмүнүн тукуму. Доңкулдактар көбүнчө токойдо жашайт. Дене узундугу 9–56 см, баш сөөгү чың, тумшугу көзөөч сымал учтуу, катуу мүйүз кабык м-н капталган; моюн булчуңу күчтүү болуп, жем издегенде же уя салганда жыгачты оюп тешет. Буту кыска, тырмагы катуу, учтуу, манжалары узун, эки манжасы алга, экөө артка карайт, даракка жармашып, жөргөлөп жүрүүгө ыңгайланган. Куйрук чалгындары катуу, бак-даракты тешкенде таяныч болот. Айрым доңкулдактардын тумшугу начар ж-а куйрук канаты жумшак болуп (мисалы, сойку баш доңкулдактар) жыгач теше албайт, чириген, жумшак жыгачты гана тешет. Доңкулдактар узун, ичке тилин сунуп жыгачтан, кабык астынан жемин таап жейт. Жабышкак шилекей бөлүп чыгаргандыктан, курт-кумурскалар тилине жабышып
Доңкулдактар: 1 – чаар доңкулдак; 2 – кара доңкулдак.
же сайылып калат. Айрым доңкулдактар курт-кумурскаларды жерден тили м-н алып жейт. Доңкулдактар жыгачтын же ири кактустардын коңулуна, чөлдө жашагандары ийинге же таштын арасына уялайт, 2–12 жумуртка тууйт. Балапандары жылаңач чыгат. Дүйнөдө 213 түрү кеңири таралган. КМШ өлкөлөрүндө 15, Кыргызстанда 4 түрү кездешет. Доңкулдактар курт-кумурска, өсүмдүк мөмөсү, уругу, дарак ширеси м-н азыктанат. Кээде башка куштардын уясын бүлдүрөт. 4 түрү, 8 түрчөсү ТКЭСтин Кызыл Китебине катталган.