ДУЛУ: нускалардын айырмасы
м (1 версия) |
No edit summary |
||
| (One intermediate revision by one other user not shown) | |||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ДУЛУ''' – Батыш Түрк кагандыгынын курамына кирип, бир уруудагы ''он окко'' бөлүнүп, ''дулу'' ж-а ''нушиби'' аталган беш уруктун конфедерациясы. Аталган экөөнүн ортосунда Батыш Түрк кага­натында алдыңкы күч болуш үчүн ар дайым атаандаштык жүрүп турган. | '''ДУЛУ''' – Батыш Түрк кагандыгынын курамына кирип, бир уруудагы ''он окко'' бөлүнүп, ''дулу'' ж-а ''нушиби'' аталган беш уруктун конфедерациясы. Аталган экөөнүн ортосунда Батыш Түрк кага­натында алдыңкы күч болуш үчүн ар дайым атаандаштык жүрүп турган. Дулулардын союзуна Батыш Түрк кагандыгынын чыгышындагы (Иле өзөнүнүн бою) беш аймакты ээлешкен чумугун, хулуву, нешетидун, туциши, хелоши ж-а шу­ниши чубин уруктары киришкен. Ар бир урук­тун башына бирден ''шад'' шайланып, бийлик бел­гиси катары ага жаанын жебеси тапшырылган. Чуло-хан Тамандын тушунда (604–611-жылдарда баш­карган) кагандыкты дулу союздары бийлеп, би­рок, бир аз убакыттан кийин Шегуй-хандын бий­ликке келиши м-н, нушиби уругу үстөмдүк кы­лууга жетишкен. Кийин Тонжабгу-каган рефор­ма жүргүзүп (618–630), дулу м-н нушибинин уку­гун теңештирген. | ||
өзөнүнүн бою) беш аймакты ээлешкен чумугун, | |||
хулуву, нешетидун, туциши, хелоши ж-а шу­ниши чубин уруктары киришкен. Ар бир урук­тун башына бирден ''шад'' шайланып, бийлик бел­гиси катары ага жаанын жебеси тапшырылган. | |||
Ад.: ''Бичурин Н. Я.'' Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. М.; Л., 1950, Т. 1; ''Chavannes E.,'' Dokuments sur les Toukiues (Turcs) occidentaux //Сборник трудов Орхонской экс­педиции. Т. IV. СПб., 1903; ''Гумилёв Л. Н.'' Древние тюрки. М., 1967; ''Аристов Н. А.'' Усуны и кыргызы или кара-кыргызы. Б., 2001; ''Малявкин А. Г.'' Танские хроники о государствах Центральной Азии. Новосиб., 1989. | Ад.: ''Бичурин Н. Я.'' Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. М.; Л., 1950, Т. 1; ''Chavannes E.,'' Dokuments sur les Toukiues (Turcs) occidentaux //Сборник трудов Орхонской экс­педиции. Т. IV. СПб., 1903; ''Гумилёв Л. Н.'' Древние тюрки. М., 1967; ''Аристов Н. А.'' Усуны и кыргызы или кара-кыргызы. Б., 2001; ''Малявкин А. Г.'' Танские хроники о государствах Центральной Азии. Новосиб., 1989. | ||
''Т. Жуманалиев.'' | |||
[[Категория:3-том, 86-170 бб]] | |||
04:08, 16 Апрель (Чын куран) 2025 -га соңку нускасы
ДУЛУ – Батыш Түрк кагандыгынын курамына кирип, бир уруудагы он окко бөлүнүп, дулу ж-а нушиби аталган беш уруктун конфедерациясы. Аталган экөөнүн ортосунда Батыш Түрк каганатында алдыңкы күч болуш үчүн ар дайым атаандаштык жүрүп турган. Дулулардын союзуна Батыш Түрк кагандыгынын чыгышындагы (Иле өзөнүнүн бою) беш аймакты ээлешкен чумугун, хулуву, нешетидун, туциши, хелоши ж-а шуниши чубин уруктары киришкен. Ар бир уруктун башына бирден шад шайланып, бийлик белгиси катары ага жаанын жебеси тапшырылган. Чуло-хан Тамандын тушунда (604–611-жылдарда башкарган) кагандыкты дулу союздары бийлеп, бирок, бир аз убакыттан кийин Шегуй-хандын бийликке келиши м-н, нушиби уругу үстөмдүк кылууга жетишкен. Кийин Тонжабгу-каган реформа жүргүзүп (618–630), дулу м-н нушибинин укугун теңештирген.
Ад.: Бичурин Н. Я. Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. М.; Л., 1950, Т. 1; Chavannes E., Dokuments sur les Toukiues (Turcs) occidentaux //Сборник трудов Орхонской экспедиции. Т. IV. СПб., 1903; Гумилёв Л. Н. Древние тюрки. М., 1967; Аристов Н. А. Усуны и кыргызы или кара-кыргызы. Б., 2001; Малявкин А. Г. Танские хроники о государствах Центральной Азии. Новосиб., 1989.
Т. Жуманалиев.