ДУНГАН МУЗЫКАСЫ: нускалардын айырмасы
vol3_>KadyrM No edit summary |
No edit summary |
||
| (One intermediate revision by one other user not shown) | |||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ДУНГАН МУЗЫКАСЫ''' – дунган калкынын му­зыкасы. | '''ДУНГАН МУЗЫКАСЫ''' – дунган калкынын му­зыкасы. Дунган музыкасы бир үндүүлүгү, шаттуулугу, обон­дуулугу, ыргагынын жана өлчөмүнүн эркиндиги менен айырмаланат. Элдик музыкалык аспаптары: ми­хузы, эрхузы, сыхузы (кыл аспап), «ди», «щё» (үйлөмө аспап), санщянцзы, пиба, ёнчин, ку­чянзы (чертме аспап), вазы (урма аспап). Ыр­чылар музкалык аспаптын коштоосу менен аткарат. Дунгандар ырды эне тилинин фонетикалык өзгөчөлү­гүнө байланыштуу басыңкы үн менен ырдайт. «Нанчо данфи», «Мынчжано» сыяктуу эски ырла­ры бүгүнкү күнгө чейин ырдалат. Октябрь революция­сынан мурун Пишпек уездинде Щинин Гасыр, Ля Ягэзы, Янсуй, Исмаз, Чжупи Давуз сыяктуу аспаптык музыканы мыкты аткаруучулар бол­гон. Чжан Сумаз бир нече аспапта ойногон. Анын баласы Чжан Гашим Кыргыз мамлекеттик фи­лармониясындагы дунган ансамблине жетекчи­лик кылган. 1930-жылдан Алматыда музыкалык аспаптын чебер аткаруучусу Машанло Сыдзюзынын ысмы белгилүү. Кыргызстан (Кыргыз ССР эл артисти Х. Мух­таров) менен Казакстанда (СССР композиторлор союзунун мүчөсү, Алматы консерваториясынын доценти Б. Баякунов жана башкалар) музыкалык жогорку билими бар бир катар профессионал музыканттар иштеш­кен. Республикадагы дунган калкынын туңгуч компо­зитору, Кыргыз Республикасынын эл артисти Есен ''Исмаилов'' «Чунтян», «Есен-Д» эстрадалык топторун жетектеп, ырла­рын тартуулап келүүдө. | ||
[[Файл:Эсен.jpg|left|thumb|Кыргыз Республикасынын эл артисти Есен Жумазович Исмаилов. ]] | |||
«Нанчо данфи», «Мынчжано» сыяктуу эски ырла­ры бүгүнкү күнгө чейин ырдалат. Октябрь | [[Файл:Инстр.jpg|center|thumb|275x275px]] | ||
чебер аткаруучусу Машанло Сыдзюзынын ысмы белгилүү. | [[Категория:3-том, 86-170 бб]] | ||
«Есен-Д» эстрадалык топторун жетектеп, ырла­рын тартуулап келүүдө. [[Категория:3-том, 86-170 бб]] | |||
05:44, 16 Апрель (Чын куран) 2025 -га соңку нускасы
ДУНГАН МУЗЫКАСЫ – дунган калкынын музыкасы. Дунган музыкасы бир үндүүлүгү, шаттуулугу, обондуулугу, ыргагынын жана өлчөмүнүн эркиндиги менен айырмаланат. Элдик музыкалык аспаптары: михузы, эрхузы, сыхузы (кыл аспап), «ди», «щё» (үйлөмө аспап), санщянцзы, пиба, ёнчин, кучянзы (чертме аспап), вазы (урма аспап). Ырчылар музкалык аспаптын коштоосу менен аткарат. Дунгандар ырды эне тилинин фонетикалык өзгөчөлүгүнө байланыштуу басыңкы үн менен ырдайт. «Нанчо данфи», «Мынчжано» сыяктуу эски ырлары бүгүнкү күнгө чейин ырдалат. Октябрь революциясынан мурун Пишпек уездинде Щинин Гасыр, Ля Ягэзы, Янсуй, Исмаз, Чжупи Давуз сыяктуу аспаптык музыканы мыкты аткаруучулар болгон. Чжан Сумаз бир нече аспапта ойногон. Анын баласы Чжан Гашим Кыргыз мамлекеттик филармониясындагы дунган ансамблине жетекчилик кылган. 1930-жылдан Алматыда музыкалык аспаптын чебер аткаруучусу Машанло Сыдзюзынын ысмы белгилүү. Кыргызстан (Кыргыз ССР эл артисти Х. Мухтаров) менен Казакстанда (СССР композиторлор союзунун мүчөсү, Алматы консерваториясынын доценти Б. Баякунов жана башкалар) музыкалык жогорку билими бар бир катар профессионал музыканттар иштешкен. Республикадагы дунган калкынын туңгуч композитору, Кыргыз Республикасынын эл артисти Есен Исмаилов «Чунтян», «Есен-Д» эстрадалык топторун жетектеп, ырларын тартуулап келүүдө.
