ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
vol3>KadyrM
No edit summary
No edit summary
 
(2 intermediate revisions by one other user not shown)
1 сап: 1 сап:
<b type='title'>ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ</b> – жарык чөйрө зат
<b type='title'>ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ</b> – жарык чөйрө зат аркылуу өткөндө анын чөйрө бөлүкчөлөрү м-н өз ара аракеттенүүсүнөн ургаалдуулугунун аза&shy;йышы. Оптикалык т у н у к заттар жарыкты начар жутуучу, ал эми т у н у к  э м е с т е р жарыкты жакшы жутуучу заттар деп аталат. Жарыктын жутулушу заттын ысышы, иондошуусу же атом, молекулалардын дүүлүгүшү, фотохимиялык процесс м-н коштолот. Жарыктын жутулушун тажрыйбада франциялык илим&shy;поз П. Бугер (1729), теориялык жактан немец илим&shy;поз И. Ламберт (1760) изилдеген. Жарыктын жутулушу Бугер – Ламберт закону м-н аныкталат: <i>I=I e<sup>–k</i>λ<sup><i>d</i></sup>, мында нерсеге түшкөн ж-а жутулган жарык ички чагылуу кубулушуна негизделген. 
аркылуу өткөндө анын чөйрө бөлүкчөлөрү м-н
[[Категория:3-том, 215-326 бб]]
өз ара аракеттенүүсүнөн ургаалдуулугунун аза&shy;жарыктын I ж-а II чөйрөдөгү ылдамдыктары. Ж. с-нын закондору м-н жаратылыштагы эң көп кубулуштар түшүндүрүлөт. Мис., асан-үсөн (ра&shy;дуга), Айдын, Күндүн шакеги ж. б. Бул кубу&shy;луш спектрограф, микроскоп ж. б. оптикалык алеттерде (приборлордо) колдонулат. [[Категория:3-том, 215-326 бб]]
 

04:05, 4 Июль (Теке) 2025 -га соңку нускасы

ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ – жарык чөйрө зат аркылуу өткөндө анын чөйрө бөлүкчөлөрү м-н өз ара аракеттенүүсүнөн ургаалдуулугунун аза­йышы. Оптикалык т у н у к заттар жарыкты начар жутуучу, ал эми т у н у к э м е с т е р жарыкты жакшы жутуучу заттар деп аталат. Жарыктын жутулушу заттын ысышы, иондошуусу же атом, молекулалардын дүүлүгүшү, фотохимиялык процесс м-н коштолот. Жарыктын жутулушун тажрыйбада франциялык илим­поз П. Бугер (1729), теориялык жактан немец илим­поз И. Ламберт (1760) изилдеген. Жарыктын жутулушу Бугер – Ламберт закону м-н аныкталат: I=I e–kλd, мында нерсеге түшкөн ж-а жутулган жарык ички чагылуу кубулушуна негизделген.