ЖЫЛ: нускалардын айырмасы
м (1 версия) |
No edit summary |
||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
<b type='title'>ЖЫЛ</b> – Жердин Күндү бир жолу толук айла­нып чыккан мезгилине кеткен убакыт (365 сут­ка 6 саат). Календарь | <b type='title'>ЖЫЛ</b> – Жердин Күндү бир жолу толук айла­нып чыккан мезгилине кеткен убакыт (365 сут­ка 6 саат). Календарь жылы жөнөкөй жыл үчүн 365 сутка ж-а узак жыл үчүн 366 суткага созулат. Жылдын узактыгын аныктоо байыртан эле илимий маселелерден болуп, астрономиялык кубулуштардын кай­таланышына байкоо жүргүзүү иш жүзүндө маа­нилүү болгон. Жылдын тагыраак мааниси байыр­кы Кытай м-н Египетте белгилүү эле. Б. з. ч. 2- | ||
кылымда Гиппарх жылы «365<sup>1</sup>/<sub>4</sub> –<sup>1</sup>/<sub>300</sub> күнгө» барабардыгын аныктаган. Бул сан жылдын азыркы маа­нисинен 6<sup>1</sup>/ <i>мин</i>га гана айырмаланат. Жер Күн­дүн айланасында татаал кыймылда болгонду­гуна жараша жыл төмөнкүчө бөлүнөт: 1) жыл­дыздык (сидерикалык) жыл Күндөн жылдыздар­га салыштырмалуу асман сферасы боюнча бир | |||
күнгө» | |||
жылдык айлануу жолун камтыган убакыт өлчөмү (365, чөмү (365, 2596); ажыдаар Ж-ы – Күндүн ти­йиштүү убакыт өлчөмү өткөндөн кийин Ай ор­битасынын түйүнүнө кайткан мезгилди камты­ган Ж. (346, 62); Юлий Ж-ы – мурдакы стилде­ги календарь Ж-ы (365, 25); Григорий Ж-ы – азыркы мезгилдеги Ж. эсеби (365, 2425); ай Ж. – | |||
12 Ай айларына тете келген календарь Ж-ы (354, 367). | |||
[[Категория:3-том, 327-448 бб]] | |||
03:40, 31 Июль (Теке) 2025 -га соңку нускасы
ЖЫЛ – Жердин Күндү бир жолу толук айланып чыккан мезгилине кеткен убакыт (365 сутка 6 саат). Календарь жылы жөнөкөй жыл үчүн 365 сутка ж-а узак жыл үчүн 366 суткага созулат. Жылдын узактыгын аныктоо байыртан эле илимий маселелерден болуп, астрономиялык кубулуштардын кайталанышына байкоо жүргүзүү иш жүзүндө маанилүү болгон. Жылдын тагыраак мааниси байыркы Кытай м-н Египетте белгилүү эле. Б. з. ч. 2-
кылымда Гиппарх жылы «3651/4 –1/300 күнгө» барабардыгын аныктаган. Бул сан жылдын азыркы маанисинен 61/ минга гана айырмаланат. Жер Күндүн айланасында татаал кыймылда болгондугуна жараша жыл төмөнкүчө бөлүнөт: 1) жылдыздык (сидерикалык) жыл Күндөн жылдыздарга салыштырмалуу асман сферасы боюнча бир
жылдык айлануу жолун камтыган убакыт өлчөмү (365, чөмү (365, 2596); ажыдаар Ж-ы – Күндүн тийиштүү убакыт өлчөмү өткөндөн кийин Ай орбитасынын түйүнүнө кайткан мезгилди камтыган Ж. (346, 62); Юлий Ж-ы – мурдакы стилдеги календарь Ж-ы (365, 25); Григорий Ж-ы – азыркы мезгилдеги Ж. эсеби (365, 2425); ай Ж. –
12 Ай айларына тете келген календарь Ж-ы (354, 367).