ГИДРОДИНАМИКА КАРШЫЛЫГЫ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
vol2_>KadyrM
No edit summary
 
No edit summary
 
(6 intermediate revisions by 4 users not shown)
1 сап: 1 сап:
'''ГИДРОДИНА́МИКА КАРШЫЛЫГЫ – ''' суюктук ичиндеги кыймылдаган нерсенин каршылыгы же түтүк, канал ж. б-дын беттеринин суюктук кыймылына жасаган каршылык күчү. Кыймылсыз нерсени суюктук же газ агымы айланып агып өтсө же тескерисинче кыймылсыз суюктукта нерсе кыймылдаса, анда нерсеге аракет этүүчү бардык күчтөрдүн башкы векторунун кыймыл багытына карай түшүрүлгөн проекциясы Г. к-нын чоӊдугун берет. Ал Х=C''Х'' 2 􀁕􀁘2 ''S'' м-н аныкталат, мында 􀁕– чөйрө тыгыздыгы, 􀁘– ылдамдык, ''S'' – нерсенин аянты, ''Cx'' коэфф. Учуучу аппараттардын Г. к ''аэродинамикалык каршылык'' деп аталат. Г. к-нын коэфф-и нерсенин формасына, кыймылдын багыты м-н окшоштук критерийине салыштырмалуу анын абалына көз каранды. Нерсенин бетинин ар бир элементине суюктуктун аракет эткен күчү нормалдуу ж-а жаныма түзүүчүлөргө, б. а. басым ж-а сүрүлүү күчтөрүнө ажырайт. Нерсенин эки чөйрөнү бөлгөн бетке жакын кыймылында толкун пайда болсо, анда толкун каршылыгы пайда болот. Түтүк, канал б-ча суюктук акса, гидравликада сүрүлүү каршылыгы ж-а жерг. гидравликалык каршылык пайда болот. Түрдүү гидротех. түзүлүштөрдү ж-а аппараттарды долбоорлоодо ж-а курууда Г. к-нын чоӊдугун аныктоонун мааниси чоӊ.
'''ГИДРОДИНАМИКА КАРШЫЛЫГЫ -&#769;МИКА КАРШЫЛЫГЫ – ''' суюктук ичиндеги кыймылдаган нерсенин каршылыгы же түтүк, канал ж. б-дын беттеринин суюктук кыймылына жасаган каршылык күчү. Кыймылсыз нерсени суюктук же газ агымы айланып агып өтсө же тескерисинче кыймылсыз суюктукта нерсе кыймылдаса, анда нерсеге аракет этүүчү бардык күчтөрдүн башкы векторунун кыймыл багытына карай түшүрүлгөн проекциясы гидродинамика каршылыгынын чоӊдугун берет. Ал <math>X=C_X{ \rho v2 \over 2} S</math>г м-н аныкталат, мында <math>\rho</math>– чөйрө тыгыздыгы, <math>v</math>– ылдамдык, <math>S</math> – нерсенин аянты, <math>C_x</math> коэффициент. Учуучу аппараттардын гидродинамика каршылыгы ''аэродинамикалык каршылык'' деп аталат. Гидродинамика каршылыгынын коэффициенти нерсенин формасына, кыймылдын багыты м-н окшоштук критерийине салыштырмалуу анын абалына көз каранды. Нерсенин бетинин ар бир элементине суюктуктун аракет эткен күчү нормалдуу ж-а жаныма түзүүчүлөргө, башкача айтканда басым ж-а сүрүлүү күчтөрүнө ажырайт. Нерсенин эки чөйрөнү бөлгөн бетке жакын кыймылында толкун пайда болсо, анда толкун каршылыгы пайда болот. Түтүк, канал боюнча суюктук акса, гидравликада сүрүлүү каршылыгы ж-а жергиликтүү гидравликалык каршылык пайда болот. Түрдүү гидротехникалык түзүлүштөрдү ж-а аппараттарды долбоорлоодо ж-а курууда гидродинамика каршылыгынын чоӊдугун аныктоонун мааниси чоӊ.
[[Category: 2-том]]
[[Category: 2-том]]

04:27, 24 Январь (Үчтүн айы) 2025 -га соңку нускасы

ГИДРОДИНАМИКА КАРШЫЛЫГЫ -́МИКА КАРШЫЛЫГЫ – суюктук ичиндеги кыймылдаган нерсенин каршылыгы же түтүк, канал ж. б-дын беттеринин суюктук кыймылына жасаган каршылык күчү. Кыймылсыз нерсени суюктук же газ агымы айланып агып өтсө же тескерисинче кыймылсыз суюктукта нерсе кыймылдаса, анда нерсеге аракет этүүчү бардык күчтөрдүн башкы векторунун кыймыл багытына карай түшүрүлгөн проекциясы гидродинамика каршылыгынын чоӊдугун берет. Ал г м-н аныкталат, мында – чөйрө тыгыздыгы, – ылдамдык, – нерсенин аянты, коэффициент. Учуучу аппараттардын гидродинамика каршылыгы аэродинамикалык каршылык деп аталат. Гидродинамика каршылыгынын коэффициенти нерсенин формасына, кыймылдын багыты м-н окшоштук критерийине салыштырмалуу анын абалына көз каранды. Нерсенин бетинин ар бир элементине суюктуктун аракет эткен күчү нормалдуу ж-а жаныма түзүүчүлөргө, башкача айтканда басым ж-а сүрүлүү күчтөрүнө ажырайт. Нерсенин эки чөйрөнү бөлгөн бетке жакын кыймылында толкун пайда болсо, анда толкун каршылыгы пайда болот. Түтүк, канал боюнча суюктук акса, гидравликада сүрүлүү каршылыгы ж-а жергиликтүү гидравликалык каршылык пайда болот. Түрдүү гидротехникалык түзүлүштөрдү ж-а аппараттарды долбоорлоодо ж-а курууда гидродинамика каршылыгынын чоӊдугун аныктоонун мааниси чоӊ.