«ВОСТОК»

«ВОСТО́К» – 1) жер айланасындагы орбита б-ча учууга ылайыкталган бир орундуу космос кеме­леринин аты. «В.» кемеси м-н 1961-ж. 12-ап­релде космос мейкиндигине биринчи болуп Ю. А. Гагарин учуп чыккан. «В.» кемеси сфера түрүндөгү кабинадан ж-а тормоздук кыймылдат­кыч жасалгалардан турат. Кабинанын ичинде космонавт отуруучу кресло, бортприборлор ж-а радиоаппаратура болот. Конор алдында тормоз кыймылдаткычы иштеп, 7 км бийиктикте кос­монавт кабинадан катапульта м-н ыргытылып, парашют м-н жерге түшөт. Учкуч космонавттар Г. С. Титов «Восток-2» (1961-ж. 6-август) м-н Жерди 17 жолу, А. Г. Николаев «Восток-З» м-н (1962-ж. 11-август) 64 жолу, П. Р. Попович «Вос­ток-4» м-н (1962-ж. 12-август) 48 жолу, В. Ф. Бы­ковский «Восток-5» м-н (1963-ж. 14-июнь) 81 жолу, В. В. Терешкова «Восток-6» м-н (1963-ж. 16-июнь) 48 жолу айланып чыгышкан. «В-тун» максимум массасы 4,73 т, максимум учуу би­йикт. 327 км. 2) Космос кемелерин учуруу үчүн

«Восток» космос ке­м ес и: а – ракета алып чыккыч; б – жалпы көрүнүшү; 1 – командалык ра­диолиния система­ларынын антенна­сы; 2 – иллюмина­тор; 3 – оптикалык багыттагыч иллю­минатор; 4 – кер­гич тасма; 5 – ка­бель-мачта; 6 – тү­шүрүүчү аппарат; 7 – пневмосисте­манын баллону; 8 – тасмалык антенна­лар; 9 – башкаруучу сопло; 10 – прибор­дук бөлүк (отсек); 11 – пневмосистема элементтери; 12 –күн боюнча багыт алуучу билдиргич (датчик); 13 – ракета-алып жүргүчтүн акыркы баскычы; 14 – ил­мек антенна; 15 – рулду кыймылдаткычтар; 16 – акыр­кы баскычтын кыймылдаткычынын соплосу; в – тү­шүрүүчү аппарат; 1 – антенна; 2 – глобустуу прибор­лук такта; 3 – телекөрсөтүү камерасы; 4 – оптика­лык багыттоочу иллюминатор; 5 – кирүүчү люк; 6 – тамак-аш контейнери; 7 – учкуч креслосу; 8 – баш­каруу туткасы.

3 баскычтуу ракета-алып жүргүч. 3) Россиянын Түш. уюлда (Чыгыш Антарктида) жайгашкан станциясы.