ВИНОГРАДОВ Виктор Сергеевич

ВИНОГРА́ДОВ Виктор Сергеевич [26. 2 (10.3). 1899, Калуга губерниясы, Истикс кыштагы – 5. 10. 1993, Москва] – музыка изилдөөчү, Кыргыз ССРи­нин искусствого эмгек сиңирген ишмери (1957). 1921-жылдан РСФСР композиторлор союзунун башкармасынын жана ЮНЕСКОнун элдик му­зыка боюнча эл аралык кеңеши­нин мүчөсү.

Виноградов Москва кон­серваториясынын теория жана композиция факультетин бү­түргөн (1922–1929). Ал 300гө жакын макаланын жана он­дон ашык китептин автору. Виноградовдун «Советтик Кыргыз­стандын музыкасы» (1939), «Токтогул Сатылганов жана кыргыз акындары» (1952), «Кыргыз эл музыкасы» (1958), «Атай Огонбаев» (1960), «Муратаалы Күрөңкөев» (1962), «Токтогулдун музыкалык мурасы» (1960) аттуу чыгармалары, кыргыз элдик жана профессионал музыкасынын өсүш жолуна, тарыхына, айрым музыканттардын чыгармачылыгына арналган. Ал ка­зак, өзбек, тажик, түркмөн жана азербайжан эл­деринин вокалдык жана аспаптык музыкасы жөнүндөгү эмгектердин автору. Виноградов кыргыз музыка­сы жөнүндө 1938-жылдан жаза баштаган. Анын эм­гектери немец, араб, француз, англис, болгар, чех жана башка тилдерге которулган, чет элдик музы­ка изилдөөчүлөр Виноградовдун эмгектерине жогору баа берген. Бир топ эл аралык жыйындарда кыргыз музыкасы жөнүндө мазмундуу докладдарды жаса­ган. Алардын айрымдары Америка Кошмо Штаттардан, Лондондон чыгуучу бюллетендерге басылган (1965). Виноградовдун редакторлугу менен 1957-жылдан «Союздаш рес­публикалардын музыканттары жана музыкасы» деген сериялык китепчелер чыккан. Кыргыз ССРинин Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты (1967). Эмгек Кызыл Туу ордени жана медалдар менен сыйланган.

Ад.: Алагушов Б. Кыргыз музыкасынын чалгын­чысы. Ф., 1969.