БИОЛОГИЯЛЫК КЫЧКЫЛДАНУУ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
1 сап: 1 сап:
'''БИОЛОГИЯЛЫК КЫЧКЫЛДАНУУ''' – тирүү
'''БИОЛОГИЯЛЫК КЫЧКЫЛДАНУУ''' – тирүү организмде ферменттердин таасири м-н жүрүүчү окистенүү-калыбына келүү реакциялары. Анын негизинде организм кабыл алган органикалык зат м-н кычкылтектен акырында суу ж-а көмүр кычкыл газы пайда болот. Бул – бир нече баскыч м-н өтө турган татаал процесс. Ал жөнүндө 2 концепция бар. Биринчисин орус окумуштуусу А. Н. Бах (1897), экинчисин В. И. Палладин (1908) негиз­деген. Бул 2 концепция биригип, кычкылтекти ж-а суутекти активдештирүү теориясын жара­тат. Окистенүүчү заттардан калыбына келүүчү затка суутек м-н электрондорду өткөрүп берүүчү атайын ташыгычтар (никотинамид-аденин-ди­нуклеотиддер – НАД, флавин нуклеотиддер, хи­нондор, цитохромдор ж. б.) бар. Биологиялык кычкылдануу реакция­сынын энергиясынан түзүлгөн аденозинтри­фосфат (АТФ) бардык биосинтез реакцияларга активдүү катышат. Анын энергиясынын айрым бөлүгү жылуулук үчүн жумшалса, кээ бири ор­ганизмдин энергия булагы катары (негизинен АТФ түрүндө) жыйналат. Зат алмашуунун негизинде пайда болгон ж-а сырттан кирген уулуу заттар Биологиялык кычкылдануу  жолу м-н зыянсызданды­рылат.
организмде ферменттердин таасири м-н жүрүүчү окистенүү-калыбына келүү реакциялары. Анын негизинде организм кабыл алган орг. зат м-н кычкылтектен акырында суу ж-а көмүр кычкыл газы пайда болот. Бул – бир нече баскыч м-н
өтө турган татаал процесс. Ал ж-дө 2 концепция бар. Биринчисин орус окумуштуусу А. Н. Бах (1897), экинчисин В. И. Палладин (1908) негиз­деген. Бул 2 концепция биригип, кычкылтекти ж-а суутекти активдештирүү теориясын жара­тат. Окистенүүчү заттардан калыбына келүүчү затка суутек м-н электрондорду өткөрүп берүүчү атайын ташыгычтар (никотинамид-аденин-ди­нуклеотиддер – НАД, флавин нуклеотиддер, хи­нондор, цитохромдор ж. б.) бар. Б. к. реакция­сынын энергиясынан түзүлгөн аденозинтри­фосфат (АТФ) бардык биосинтез реакцияларга активдүү катышат. Анын энергиясынын айрым бөлүгү жылуулук үчүн жумшалса, кээ бири ор­ганизмдин энергия булагы катары (негизинен АТФ түрүндө) жыйналат. Зат алмашуунун негизинде пайда болгон ж-а сырттан кирген уулуу заттар Б. к. жолу м-н зыянсызданды­рылат.


Ад.: ''Готтшалк Г.'' Метаболизм бактерий / Пер. с анг. М. 1982. [[Category: 2-том, 146-225 бб]]
Ад.: ''Готтшалк Г.'' Метаболизм бактерий / Пер. с анг. М. 1982. [[Category: 2-том, 146-225 бб]]

09:10, 10 Март (Жалган куран) 2025 -га соңку нускасы

БИОЛОГИЯЛЫК КЫЧКЫЛДАНУУ – тирүү организмде ферменттердин таасири м-н жүрүүчү окистенүү-калыбына келүү реакциялары. Анын негизинде организм кабыл алган органикалык зат м-н кычкылтектен акырында суу ж-а көмүр кычкыл газы пайда болот. Бул – бир нече баскыч м-н өтө турган татаал процесс. Ал жөнүндө 2 концепция бар. Биринчисин орус окумуштуусу А. Н. Бах (1897), экинчисин В. И. Палладин (1908) негиз­деген. Бул 2 концепция биригип, кычкылтекти ж-а суутекти активдештирүү теориясын жара­тат. Окистенүүчү заттардан калыбына келүүчү затка суутек м-н электрондорду өткөрүп берүүчү атайын ташыгычтар (никотинамид-аденин-ди­нуклеотиддер – НАД, флавин нуклеотиддер, хи­нондор, цитохромдор ж. б.) бар. Биологиялык кычкылдануу реакция­сынын энергиясынан түзүлгөн аденозинтри­фосфат (АТФ) бардык биосинтез реакцияларга активдүү катышат. Анын энергиясынын айрым бөлүгү жылуулук үчүн жумшалса, кээ бири ор­ганизмдин энергия булагы катары (негизинен АТФ түрүндө) жыйналат. Зат алмашуунун негизинде пайда болгон ж-а сырттан кирген уулуу заттар Биологиялык кычкылдануу жолу м-н зыянсызданды­рылат.

Ад.: Готтшалк Г. Метаболизм бактерий / Пер. с анг. М. 1982.