БЕРДИКЕ БААТЫР

БЕРДИКЕ БААТЫР , Б е р д и к е С ы р д ы б а й у у л у (болжолу 18-кылымдын 20–30-жылдары, Та­лас өрөөнү, Беш-Таш капчыгайы – 18-кылымдын 70- жылдары, Анжиян) – кыргыздардын Жуңгар хандыгына каршы күрөшүн уюштуруучулардын ж-а жетектегендердин бири. Саруу уруусунун алакчын уругунан. Кушчу, жетиген уруула­рынын башчысы Эр Солтоной, Итим баатыр, солто элинен Жайыл баатыр м-н Кошой, саяк­тардын Эр Садыр, сарбагыштан Атаке баатыр ж. б. м-н бирдикте кыргыз жергесин жуңгар­лардан бошотууда айрыкча таанылган. Санжы­рачылардын айтуусуна караганда, Бердике баатыр жоого киргенде жайдак ат минип, кылыч чаап, ай­балта соккон. Эл арасында Бердике баатыр калмактын Маркашка деген кол башчысы м-н ымалалаш болгондугу, кийин эрегиште аны набыт кылга­ны айтылат. Бердике баатыр үч жыл Ысык-Көлдүн теске­йинде жашап, үйлөнүп-жайланган (анын урпак­тары азыр Саруу айылында турушат). Атаке баатыр Тынай бий уулу м-н дос, белкуда бо­лушкан. Бердике баатырдын уулу Жаныбектин Анар де­ген кызына Атакенин Карабек деген баласы үйлөнгөн (андан Жантай төрөлгөн). Дагы бир маалымат боюнча, Анжиян шаарына жортуул уюшту­руп, басып алат. Шаар башчысын бийликтен четтетип, анын вазиринин кызына үйлөнөт. Көчмөн турмуш шартына көнгөн Бердике баатыр көбүнесе тышта-тоодо болуп, шаарды иш жүзүндө аялы башкарып калат. Мындай жагдай бара-бара калктын нааразылыгын туудуруп, төбөлдөр Бердике баатырга каршы тымызын кутум уюштурушуп, уу беришет. Абалы начарлаганын сезген Бердике баатыр шаар­дан чыгып бара жатканда, катуу жараат алып, курман болот. Анын сөөгүн Бабата мазарына коюшуп, күмбөз тургузушкан.

Д. Сапаралиев.