ДЕНЕ ТАРБИЯ

ДЕНЕ ТАРБИЯ – жалпы тарбиялоонун адам ден соолугун чыӊдоого ж-а дене өсүшүнө арналган бөлүгү. Д. т-нын негизин физ. көнүгүүлөр, дене­ни чыӊдоо, эмгек ж-а турмуш гигиенасы түзөт. Д. Байыркы Римде ж-а Грекияда өнүккөн. О. кы­лымда Францияда Рабле, М. Монтель Д. т-ны акыл-ой, билим м-н байланышта кароо керек дешкен. Орус педагогу Я. А. Каменский өзүнүн эмгектериндебалдаргигиенасына,тамактануу ж-а ден соолук режимине, оюнга, машыгуулар­га өзгөчө көӊүл бурган. Орус педагогдору ж-а коомдук ишмерлери В. Г. Белинский, Н. Г. Чер­нышевский баланын Д. т-на чоӊ маани берген. Улуу педагог К. Д. Ушинский окуучулардын эс­ке тутуусун өрчүтүп, чарчаганда эс алыш үчүн Д. т. сөзсүз керектигин, аны мектеп программа­сына киргизүү зарыл экенин айтып, кийин мек­теп программасына киргизилген. Мектеп жашы­на чейинки кенже балдарда Д. т-нын негизи баланы тазалыкта багуу ж-а туура тамактан­дыруу болсо, мектеп жашында Д. т. атайын программа м-н Д. т. сабагында ж-а сабактан тышкары убакта өткөрүлөт. Д. т-ны өнүктүрүү үчүн гимнастика, спорт оюндары, туризм ж. у. с-га катышуу зарыл. Совет доорунда жаш­тардын денесин тарбиялоо максатында Бүткүл союздук физкультура комплекси (ГТО) колдо­нулган. О. эле 1939-жылдан Бүткүл союздук физ­культурниктер күнү белгиленген, к. Дене тар­бия системасы, Спорт.