БИШКЕК ШААР ДЫК ДРАМА ТЕАТРЫ

БИШКЕК ШААРДЫК ДРА́МА ТЕАТРЫ А. Ө м ү р а л и е в атн. – менчик театр. Эл

депутаттарынын Фрунзе шаардык Кеӊешинин токтому менен 1993-жылы уюшулган. Алгачкы директору Кыргыз Республикасынын эл артисти А. Өмүралиев болгон. 2003-жылдан көркөм жетекчиси Цыцыгмой Өмүралиева. Япон элинин уламышы боюнча Дзюндзи Киноситанын «Каркыранын канаты» аттуу пьесасын сахналаштыруу менен 1993-жылы биринчи театр сезонун ачкан. Ошол эле жылы Ташкен шаарында өткөн «Театр: Чыгыш–Батыш» эл аралык театр фестивалына катышкан. Отуздан ашуун өлкөнүн театрларынын ичинен «Каркыранын канаты» спектакли театр сынчыларынын жогорку баасына татып, «эӊ мыкты» деген он спектаклдин катарына кошулган. 1993-жылы театрдын алдында уюштурулган «Саамал» фольклордук тобу кыргыз улуттук музыкасын бир бүтүн сахналык чыгарма, башкача айтканда спектакль катары концерттик программа менен көрүүчүлөргө тартуулап турушат. Анын алгачкы программасы 1994-жылы Данияда көрсөтүлгөн. 1994-жылы «Кожожаш» эпосу боюнча драматург Т. Осмоновдун «Керээз» аттуу пьесасы, 1995-ж. Ч.Айтматовдун «Кызыл алма» аттуу аӊгемеси сахналаштырылган (режиссёру Н. Асанбеков). Театр чет өлкөлүк да режиссёрлорду чакырып, артисттеринин чеберчилигин арттырат. Түркмөнстандык Овлякули Кожокули 1996-жылы япон автору М. Тикамацунун «Тагдыр тору аралында жан кыйышкан эки ашык» трагедиясын «Амидзима» деген ат менен койгон. Ага театрдын драмалык труппасы, «Саамал» тобу катышкан. Украинанын Львов шаарында өткөн «Алтын арстан» эл аралык театр фестивалына катышып, «Амидзимада» О. Сандын ролун аткарган актриса У. Алимова «Аялдын мыкты ролу үчүн» деген баш байгени алган. «Амидзима» жана «Саамал» фольклордук тобунун концерттик программасы 1996-жылы Кыргыз Республикасынын Россиядагы күндөрүндө Москвадагы Көркөом сүрөт академиялык театрынын (МХАТ) сахнасында көрсөтүлгөн. Театр жеткинчектерге жана жаштарга арналган чыгармаларга да көп көӊүл бурат. 1997-жылы театр Румыниянын Сибиу шаарында «Дүйнө маданият аркылуу» аттуу Бүткүл дүйнөлүк фонд уюштурган эл аралык театр фестивалына чакырылган. Фестивалга 50дөн ашуун мамлекеттин театр коллективдери катышкан. Театр дүйнөлүк классикалык ад-тка да кайрылат. Француз жазуучусу П. Мерименин «Ыйык Антонийдин ак жолунан тайышы» ж-а «Африкалык ашыктык» аттуу чыгармаларынын негизинде «Аял – азыткы же ашыктык кумары» спектаклин Б. Парманов койгон. 1998-жылы театр тажикстандык режиссёр Ф. Касымов менен бирдикте В. Шекспирдин «Король Лир» трагедиясына «Кут каган» деген сахналык версияны жаратып, 1999-жылы У. Шекспирдин «Жайкы түндө көргөн түш» аттуу комедиясын коюуга украин режиссёру Д. Лазоркону чакырган. 1999-жылы театрдын алдында «Аура» тобу чыгармачылык жолун баштаган. «Ауранын» багыты – жаз, фюжн, фольклорун жазган. Репертуарында композиторлор Д. Эллингтон, Д. Брубектин чыгармалары жана дүйнөгө белгилүү музыканттардын репертуарына кирген чыгармалар бар.

«Саамал» фольклордук тобу концерт берүүдө. Чоордо А. Насирдинов.

А. Зинчуктун «Дүйнө ирмеми» спектаклинен көрүнүш. Эне – Д. Абдыкадырова, Чөө – Т.Абазова.

2001-жылы А. С. Пушкиндин «Моцарт жана Сольери» (режиссёру Э. Ногоев) спектакли; 2002-жылы Софоклдун «Эдип падыша» (режиссёру Э. Ногоев, Б. Парманов), «Үч тилек» (режиссёру Ж. Жуэ), 2004-жылы «Жусуптун соӊку кечи» (режиссёру Д. Убайдуллаев) спектаклдери коюлду. 2003-жылы театрга Кыргыз Республикасынын эл артисти А. Өмүралиевдин ысмы ыйгарылган.

М. Оморова.