ДОДЕКАФОНИЯ: нускалардын айырмасы
vol3_>KadyrM No edit summary |
No edit summary |
||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ДОДЕКАФО́НИЯ''' (гр. dodeka – он эки, phōnе – добуш) – атонализмдин өнүгүү процессинде пайда болгон музыка жазуу ыкмасы. Д-лык принцип­те алгачкы музыка жазган австриялык комп. Й. Хауэр (1910-жылдары) болгон, кийин комп. А. Шёнберг анын ыкмасын кайрадан иштеп | '''ДОДЕКАФО́НИЯ''' (гр. dodeka – он эки, phōnе – добуш) – атонализмдин өнүгүү процессинде пайда болгон музыка жазуу ыкмасы. Д-лык принцип­те алгачкы музыка жазган австриялык комп. Й. Хауэр (1910-жылдары) болгон, кийин комп. А. Шёнберг анын ыкмасын кайрадан иштеп | ||
чыккан ж-а уланткан. Д. ыкмасынын маңызы | чыккан ж-а уланткан. Д. ыкмасынын маңызы | ||
чыгарманы түзгөн ыргактуу үндөр ж-а үн ай­калыштары сериядан – ар кандай бийиктикте­ги 12 добуштун өзүнчө катарынан куралган­дыгы м-н түшүндүрүлөт. Серия кайталанбас бардык тонду камтыйт да, чыгарманын «инто­нациялык негизин» түзүүчү тандалма интервал­дардын комплекси болот ж-а ар кандай модус­тарда колдонулат. Чет өлкөлөрдө Д. | чыгарманы түзгөн ыргактуу үндөр ж-а үн ай­калыштары сериядан – ар кандай бийиктикте­ги 12 добуштун өзүнчө катарынан куралган­дыгы м-н түшүндүрүлөт. Серия кайталанбас бардык тонду камтыйт да, чыгарманын «инто­нациялык негизин» түзүүчү тандалма интервал­дардын комплекси болот ж-а ар кандай модус­тарда колдонулат. Чет өлкөлөрдө Д. формалисттик музыканын бир багыты катары кеңири та­раган. (же ''S=''15''a''<sup>2</sup>tg54°), ал эми кө­лөмү: ''V''=<sup>1</sup>/ ''a''<sup>3</sup>(15+7 5 ), мында ''a'' – Д-дин кырынын узундугу. Д-ди биринчи жолу байыркы грек математиги Теэтет (б. з. ч. 4-к.) түзгөн. | ||
(же ''S=''15''a''<sup>2</sup>tg54°), ал эми кө­лөмү: ''V''=<sup>1</sup>/ ''a''<sup>3</sup>(15+7 5 ), мында | [[Категория:3-том, 86-170 бб]] | ||
''a'' – Д-дин кырынын узундугу. Д-ди биринчи жолу байыркы грек математиги Теэтет (б. з. ч. 4-к.) түзгөн. [[Категория:3-том, 86-170 бб]] | |||
08:12, 7 Апрель (Чын куран) 2025 -деги абалы
ДОДЕКАФО́НИЯ (гр. dodeka – он эки, phōnе – добуш) – атонализмдин өнүгүү процессинде пайда болгон музыка жазуу ыкмасы. Д-лык принципте алгачкы музыка жазган австриялык комп. Й. Хауэр (1910-жылдары) болгон, кийин комп. А. Шёнберг анын ыкмасын кайрадан иштеп чыккан ж-а уланткан. Д. ыкмасынын маңызы чыгарманы түзгөн ыргактуу үндөр ж-а үн айкалыштары сериядан – ар кандай бийиктиктеги 12 добуштун өзүнчө катарынан куралгандыгы м-н түшүндүрүлөт. Серия кайталанбас бардык тонду камтыйт да, чыгарманын «интонациялык негизин» түзүүчү тандалма интервалдардын комплекси болот ж-а ар кандай модустарда колдонулат. Чет өлкөлөрдө Д. формалисттик музыканын бир багыты катары кеңири тараган. (же S=15a2tg54°), ал эми көлөмү: V=1/ a3(15+7 5 ), мында a – Д-дин кырынын узундугу. Д-ди биринчи жолу байыркы грек математиги Теэтет (б. з. ч. 4-к.) түзгөн.