ДҮРБҮ

ДҮРБҮ , т у р н а б а й – алысты жакындатып көрсөтүүчү оптикалык прибор. 1609-ж. 20 эсе жакындатуучу Д-нү Г. Галилей биринчи кураш­тырган ж-а астр. изилдөөдө колдонгон. Гали­лейдин Д-сүнөн сапаттуу Д-нү И. Кеплер сунуш кылган (1611). Ал оптикалык октору жарыш

Призмалуу дүрбү: 1 – объектив; 2 – ай­ла ну уч у сист ем а­нын призмасы; 3 – окуялар. Нурлар­дын багыты жебе­лер м-н көрсөтүл­гөн.

болгондой бириктирилген эки көрүү түтүгүнөн турат. Жөнөкөй Д. объектив ж-а окулярдан ку­ралган. Анын негизги касиети – жакындатып, чоңойтуп ж-а ажыратып көрсөтүү. Ал Галилей Д-сү, призмалуу Д., түнкү көрүү Д-сү болуп бө­лүнөт. Галилей Д-сүнүн фокус аралыгы оң, оку­лярыныкы терс болуп, нерселердин туура сүрөттөлүшүн берет. Кеплердин Д-сү кеңири колдонулат. Азыркы Д-лөр алыстагы нерсени 2–22 эсе жакындата алат. Аскер ишинде согуш т ал аас ын бай к оо, бу т ал арды чал гындоо, жөнөкөй бурчтук ченөөлөрдү жүргүзүү ж-а ара­лыкты аныктоо үчүн колдонулат.