ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
vol3>KadyrM
No edit summary
м (1 версия)
1 сап: 1 сап:
<b type='title'>ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ</b> – жарык чөйрө зат
<b type='title'>ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ</b> – жарык чөйрө зат
аркылуу өткөндө анын чөйрө бөлүкчөлөрү м-н
аркылуу өткөндө анын чөйрө бөлүкчөлөрү м-н
өз ара аракеттенүүсүнөн ургаалдуулугунун аза&shy;жарыктын I ж-а II чөйрөдөгү ылдамдыктары. Ж. с-нын закондору м-н жаратылыштагы эң көп кубулуштар түшүндүрүлөт. Мис., асан-үсөн (ра&shy;дуга), Айдын, Күндүн шакеги ж. б. Бул кубу&shy;луш спектрограф, микроскоп ж. б. оптикалык алеттерде (приборлордо) колдонулат. [[Категория:3-том, 215-326 бб]]
өз ара аракеттенүүсүнөн ургаалдуулугунун аза&shy;йышы. Оптикалык т у н у к заттар жарыкты начар жутуучу, ал эми т у н у к э м е с т е р жарыкты жакшы жутуучу заттар деп аталат. Ж. ж. заттын ысышы, иондошуусу же атом, молекулалардын дүүлүгүшү, фотохим. процесс м-н коштолот. Ж. ж-н тажрыйбада фр. илим&shy;поз П. Бугер (1729), теор. жактан нем. илим&shy;поз И. Ламберт (1760) изилдеген. Ж. ж. Бугер – Ламберт закону м-н аныкталат: <i>I=I e<sup>–k</i></sup>λ<sup><i>d</i></sup>, мын-
луу жарыктын таралышы, жарыктын толук
да <i>I, I</i><sub>0</sub>
нерсеге түшкөн ж-а жутулган жарык
ички чагылуу кубулушуна негизделген. Бул
нурунун ургаалдуулуктары, <i>d</i> – нерсенин ка-
кубулуш мурдатан эле белгилүү болгон. Бирок
лыңдыгы, <i>k</i>
сызыктуу жутулуу көрсөткүчү. [[Категория:3-том, 215-326 бб]]



13:26, 28 Апрель (Чын куран) 2025 -деги абалы

ЖАРЫКТЫН ЖУТУЛУШУ – жарык чөйрө зат аркылуу өткөндө анын чөйрө бөлүкчөлөрү м-н өз ара аракеттенүүсүнөн ургаалдуулугунун аза­йышы. Оптикалык т у н у к заттар жарыкты начар жутуучу, ал эми т у н у к э м е с т е р жарыкты жакшы жутуучу заттар деп аталат. Ж. ж. заттын ысышы, иондошуусу же атом, молекулалардын дүүлүгүшү, фотохим. процесс м-н коштолот. Ж. ж-н тажрыйбада фр. илим­поз П. Бугер (1729), теор. жактан нем. илим­поз И. Ламберт (1760) изилдеген. Ж. ж. Бугер – Ламберт закону м-н аныкталат: I=I e–kλd, мын- луу жарыктын таралышы, жарыктын толук да I, I0 нерсеге түшкөн ж-а жутулган жарык ички чагылуу кубулушуна негизделген. Бул нурунун ургаалдуулуктары, d – нерсенин ка- кубулуш мурдатан эле белгилүү болгон. Бирок лыңдыгы, k сызыктуу жутулуу көрсөткүчү.