ГЛУТАМИН КИСЛОТАСЫ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
1 сап: 1 сап:
'''ГЛУТАМИ&#769;Н КИСЛОТАСЫ, ''' ''а''-а м и н г л у т а р к-т а с ы, НООС–СН<sub>2</sub> – СН<sub>2</sub>–СН(NH<sub>2</sub>)–COOH – дикарбон амин к-тасы. Түссүз кристаллдар; L-изомеринин
'''ГЛУТАМИ&#769;Н КИСЛОТАСЫ, ''' ''а''-а м и н г л у т а р к-т а с ы, НООС–СН<sub>2</sub> – СН<sub>2</sub>–СН(NH<sub>2</sub>)–COOH – дикарбон амин кислотасы. Түссүз кристаллдар; L-изомеринин балкып эрүү t 247–249°С (ажыроо м-н); D-изомери үчүн балкып эрүү t 313°С (ажыроо м-н); сууда, этанолдо начар эрийт, эфирде эрибейт. Химиялык касиеттери боюнча Глутамин кислотасы – кадимки алифаттык ''a-''амин кислотасы. Ысытканда 2-пирролидон – 5-карбон кислотасын же пироглутамин кислотасын, Cu ж-а Zn м-н эрибеген туздарды пайда кылат. Пептиддик байланышты түзүүдө көбүнчө ''а''-карбоксил тобу катышат. L-Глутамин кислотасы бардык организмде эркин түрүндө ж-а белоктордун курамында кездешет. L-Г. к. + NH<sub>3</sub> + АТФ 􀁬глутамин + + АДФ + Н<sub>3</sub>РО<sub>4</sub>. <br/>Бул реакция жаныбар ж-а кишинин NH<sub>3</sub> алмашуусунда чоӊ роль ойнойт. Өнөр жайда Глутамин кислотасы ''а''-кетоглутар кислотасынан микробиологиялык синтез аркылуу алынат. Глутамин кислотасынын мононатрий тузу эттин даамына окшош болгондуктан, тамак-аш өнөр жайында, кальций ж-а магний туздары медицинада психикалык ж-а нерв ооруларын дарылоодо колдонулат. КР УИАнын органикалык химия институтунда Глутамин кислотасынын бир нече жаӊы туздары алынган.
<br/>б. эрүү t 247–249°С (ажыроо м-н); D-изомери үчүн балкып эрүү t 313°С (ажыроо м-н); сууда, этанолдо начар эрийт, эфирде эрибейт. Хим. касиеттери б-ча Г. к. – кадимки алифаттык ''a-''амин к-тасы. Ысытканда 2-пирролидон – 5-карбон к-тасын же пироглутамин к-тасын, Cu ж-а Zn м-н эрибеген туздарды пайда кылат. Пептиддик байланышты түзүүдө көбүнчө ''а''-карбоксил тобу катышат. L-Г. к. бардык организмде эркин түрүндө ж-а белоктордун курамында кездешет. L-Г. к. + NH<sub>3</sub> + АТФ 􀁬глутамин + + АДФ + Н<sub>3</sub>РО<sub>4</sub>. .
<br/>Бул реакция жаныбар ж-а кишинин NH<sub>3</sub> алмашуусунда чоӊ роль ойнойт. Өнөр жайда Г. к. ''а''-кетоглутар к-тасынан микробиол. синтез аркылуу алынат. Г. к-нын мононатрий тузу эттин даамына окшош болгондуктан, тамак-аш өнөр жайында, кальций ж-а магний туздары медицинада психикалык ж-а нерв ооруларын дарылоодо колдонулат. КР УИАнын Орг. химия ин-тунда Г. к-тасынын бир нече жаӊы туздары алынган.
[[Category: 2-том]]
[[Category: 2-том]]

05:05, 18 Октябрь (Тогуздун айы) 2024 -деги абалы

ГЛУТАМИ́Н КИСЛОТАСЫ, а-а м и н г л у т а р к-т а с ы, НООС–СН2 – СН2–СН(NH2)–COOH – дикарбон амин кислотасы. Түссүз кристаллдар; L-изомеринин балкып эрүү t 247–249°С (ажыроо м-н); D-изомери үчүн балкып эрүү t 313°С (ажыроо м-н); сууда, этанолдо начар эрийт, эфирде эрибейт. Химиялык касиеттери боюнча Глутамин кислотасы – кадимки алифаттык a-амин кислотасы. Ысытканда 2-пирролидон – 5-карбон кислотасын же пироглутамин кислотасын, Cu ж-а Zn м-н эрибеген туздарды пайда кылат. Пептиддик байланышты түзүүдө көбүнчө а-карбоксил тобу катышат. L-Глутамин кислотасы бардык организмде эркин түрүндө ж-а белоктордун курамында кездешет. L-Г. к. + NH3 + АТФ 􀁬глутамин + + АДФ + Н3РО4.
Бул реакция жаныбар ж-а кишинин NH3 алмашуусунда чоӊ роль ойнойт. Өнөр жайда Глутамин кислотасы а-кетоглутар кислотасынан микробиологиялык синтез аркылуу алынат. Глутамин кислотасынын мононатрий тузу эттин даамына окшош болгондуктан, тамак-аш өнөр жайында, кальций ж-а магний туздары медицинада психикалык ж-а нерв ооруларын дарылоодо колдонулат. КР УИАнын органикалык химия институтунда Глутамин кислотасынын бир нече жаӊы туздары алынган.